DESACOBILLOU OS AMIGOS.

Estive o seu carón tempo atrás. Non tempo moi lonxano.

Era un tempo no que inda estaba erguido, dominando a encosta case como se fose o xeneral daquel reximento que medraba ó seu arredor.

Todos os que o arrodeaban,novos, vellos, menos vellos e menos novos, parecian rendirlle pleitesia, se é asi como se pode ou debe chamar, sen denigrar a ninguén.

Nas súas entrañas criaranse gran catidade de seres vivos, ós que acolleo, sen interese ningún solo por solidaridade, inda que fose case obligada.

Alí crieronse, estornillos, pombos das dúa clases, pigarros, merlos, pitos verdeais, alconchois e carrixos pasaran polo seu cobillo.

Tiña buracos feitos, ocos debidos os anos, ocos de operacións, eran o cobixo dese personaxes.

Non contemos os que habitaban a parte mais baixa, os lirgois, garduñas, denidelas, xinetas e adormideiras daquelas que cando se facian cobas no Piñeiro, atopabanse engruñadas e dormindo debaixo das carqueixa e chaguazos.

Buscábanse nel as grandes niadas en épocas nas que, o comer proteinas era un verdadeiro luxo. Co tempo esto tamén seria un luxo.

Un mal dia, unha mau desgraciada, prendeu lume, cerca da estadia dese reximento, que tanta vida creara, e tanto ser axudou a nacer e crecer.

Aquel lume foi crecendo. Os encargados de apagalo non fixeron nada. Eran o que se chaman uns mantidos, pagados con cartos de todos, e que según as más linguas, eles mesmos se encargaban de que a cousa no viñera amenos.

O lume chegou ós raigotos do noso amigo. Él non podia moverse. Con grandes laios e estertores morreu.

Solo quedou un lamento.

Era un lamento que subia desde a Ponte do Cunqueiro, riu arriba, inundando todo o Ladeairo do Oeste o do Leste e a parte que collia do Norte, deixando no medio o Sur.

Era un estalo,seco como un trono de lóstrego seco.

Era un lamento, sen lamento.

Era unha maldición. Era unha maldición que maldecia á man criminal que puxera o lume.

Cando aquel castañeiro, rodeado polo lume, se deixou caer, o desgarre, o chegar o chau, deixou no aire un berro, tal berro que ó ser escoitado desde moitos miles de metros de distancia, deixou ós que o escoiteron cos pelos da caluga, tesos como escarpias.

Tempos atrás, os Maragatos, deixaban moitos cuartos na comarca, cada vez que mercaban un castañeiro ou unha nogueira, por solo mencionar dous sufridos seres, sen defensa ningunha.

 Xa non hai deso.