viernes, 31 de enero de 2014

¿É CARO TER SOÑOS?



 

Erguinme, esperguiceime, fixen as miñas flexións de alongamento muscular, un chisco de gimnasia zen, abdominais, e mais cousas que xa non recordo. Todo co ánimo de espabilar o espirito.tal como se espabila unha vela, ou unha lámpada de aceite.
Estaba a soñar que vivia nunha sociedade, na que uns poucos mangoneaban a uns moitos, sempre,e cada certo tempo, os que mangoneaban decianlle os mangoneados que, nos proximo anos ian facer que por alí os cans  serian atados con chourizos. Os moitos, ben fora por perguiza, por non enterarse ou por estar de acordo, nunca cambiaban a sua maneira de proceder.
Hai que votar os mesmos- dician- pous vale mais o mau coñecido que o bo por coñecer. Naide queria arriscar o seu cutre “modus vivendi”, non fose o caso.
As inxusticias no entorno de todos cada vez medraban mais, pero como a a cada un non le afectaba e non sufrian as consecuancias, miraban para outro lado. Non vai conmigo- decian-.
Cada vez a maneira de vivir era mais complicada, cada vez la complicaban a mais xente. Xa casi naide se abstraia daquela situación, que por outro lado todos, xa, consideraban inxusta, mais o medo seguia a facer estragos. Teño pouco- decian- pero hai quen ten menos.
Aquela resignación, predicada desde pulpitos, ágoras publicas e xente considerada con “estudios”, amodorraba a todo o persoal. Era como se un mastín grande houbera convencido o magote de ovellas de que o peor estaba fora e inda sen chegar, polo que debian facerlle caso a él e ó pastor, que de cando en vez vendia algún rixelo, e comia outro.
Xa empezaban algúns a pensar que o mellor seria desfacerse daqueles poucos en ben dos moitos. Polas boas ou polas más. Xa habia moita xente dacordo, solo facia falla un lider que o propuxera e os levera o triunfo.
Espertei, dandome conta de que o soño fora demasiado real.
Deime conta de que non vivia naquela sociedade. Vivia nunha sociedade, que non tiña nada pero tampouco necesitaba nada. Solo o agarimo dos conxeneres, e o maior desexo de cada un era o de axudar o veciño.
A sociedade na que vivira estaba nos libros de istória, acababa de ler un, e aquelo xa ia moito tempo que estaba superado.
Supereran-no, cando todos se diron conta de quen era o inimigo. O inimigo era aquel que os asoballaba, aqueles poucos.
Vivian escravizando a xente contandolle istorias que chamaban “economia”. Inventeran unha cousa que chamaban lei da oferta e da demanda, que consistia en facer cousas inutiles, mais facer que todo o mundo as desexara, para o que tiñana que traballar como burros para conseguilas, mais cuando xa todos as tiñan ivan e cambiaban-nas por outras e asi hasta case o infinito, tendo-os sempre sen tempo a pensar, para conseguir aquelas engatusadeiras.
Cando as inxusticias chegaron a un punto moi alto, un membro dos esclavizados tivo unha idea xenial. ¿Por que non damos ós poucos alí onde mais les doe?.
Volvemos o mundo do troque. Cando un quere unha cousa cambia-a por outra que él ten, Primeira premisa abolir o diñeiro e os que o manosean.
Aquelas cousas que inda alguns poucos facian e le vendian o resto, sen ter en conta a xente que traballaba para eles, decidiuse que daquelo naide mercaría nada.
Os que vendian fume, como era un porvir mellor, ninguen les facia caso. Cada quen era o dono do seu destiño. ¡Fora intermediarios!
Cando saía de casa, apareceron por alí uns esbirros do poder, alguns dos que, nun momento, foran colegas, e quiexeron levarme con eles, para reformarme.
Bebinme aquela pócima que un sabio me dera. Quedei cataleptico durante cuarenta e catro horas. Cando estaba no cadaleito, e habia pouca xente no velatório, volvin en min e ó levantarme, fixen que todos caeran pola terra, o que me permitiu liscar dalí.
A revolución inda non estaba acabada nin perfecta.

domingo, 26 de enero de 2014

FOTOS DO MEU ALBUM

                                  Castañeiro que xa non existe

                                         Unha torre no medio das viñas.    
                                  Cazoletas debaixo da fonte de Sanantoño
          
                              O amigo Ferrín en Lubián
                                   Crego xogando os paus
                                  Cortello dos lobos en Lubián
                                   De parola en Lubian
                                       A variante da autovia desde LUbián



                                   Os acompañantes de Don Maria Ramón del Valle
                                 Entre lusco e fusco en Sancibrao

sábado, 25 de enero de 2014

TEIMA DOS DESASTRES (4)





                        XUSTICIA DA ÉPOCA
 
Chegou a noute e, a carón das brasas da borralleira, mais pola luz que desprendian que pola calor, pous xa parecia que esta última sensación  non a sufrian.
Verás, dixo o “Ti Inácio”, esta aldea non foi diferente a outras. Naquela época de guerra, donde parecia que todas as envexas se convertiran nunha especie de andacio que enchía o aire, e o respiralo, moita da xente toleaba. Bueno esto, ou unha ambición desmedida por parte de algúns.
Naquela guerra e durante a mesma, xa no chamado frente, morreran mozos dabondo, quedando sen sangue nova a aldea, parecia que despous de acabada a guerra, tocaballe a quenda os mais vellos.
O Santos estaba casado cunha muller portuguesa, que ti xa coñeces en espirito, e tiñan unha filla. Foi denunciado por “roxo” por un veciño, fálase de varios, mais foi solo un. Non te direi nomes, pous xa non existe ningún, coido que solo quedan descendentes en segundo ou terceiro grao.
Daquela cunha simple denuncia era suficiente para ser considerado un delincuente en grao máximo, e calquer chisgarabis, con unha gorra azul, convertiase, en autoridad, xuiz e verdugo. Eran tempos moi obscuros. Igual que estas noites que estamos a padecer.
Aviseron a Santos, con tempo suficiente pra que liscase fora da aldea. Ir a Portugal a aldea da muller podia haber sido unha solución, pero o bon do home sempre dixo que él non fixera nada, que non tiña por que escapar. ¡Gran erro!
Veu un día unha parella armada e diante de todos os veciños, puxeronle grilletes, leveron-o a praza do concello, deixando-o alí atado como unha besta, mentras eles ian a beber un cuartillo de viño a cantina. Unha man amiga deulle ó preso u cacho de pan e de chourizo, mentras os rapaces contemplaban todo aquelo.
Cuando a parella, acabou de beber o viño, inicieron o camiño para trasladalo a Puebla, según decian o castelo, onde seria xuzgado.
Acompañounos unha muller, que daquela estaba a servir nunha casa de Padornelo. Foron xuntos hasta o Prado Floxo, na serra, donde a muller seguiu o camiño hacia a aldea referida, e a parella e o detido desvieronse hacia a portela, onde, decian que  collerian a carretera camiño de Puebla.
Cuando a muller iniciou a baixada hacia Padornelo, e xa cando non se vian, ésta sentiu un par de disparos. Pensou que seguramente le dispareran a algún lobo, que daquela habia mutos por aquele montes.
Non se volveu a saber mais de Santos, nuns días. Pensaban que chegaria a Puebla, e xa se saberia del.
Un veciño, que subiu a serra a facer traballos nun prado, atopouse co corpo, o cabo de uns días. Volveu a aldea a contalo, e foron a buscalo, cuando as autoridades o dispuxeron.
Cuando a muller que ia a Padornelo, e que sentira os disparos se enterou, non tivo que pensar muto para chegar a conclusións certas.
Era tanto o medo, mellor dito, o terror da xente que naide protestou en público. Non fose que a acusación chegara a eles.
Esa foi a historia daquel home, Mais a traxedia continuou coa familia.
Como te dixe, Santos tiña unha filla, que cuando a muller se volveu a casar quedou cunha hirmá do pai.
Nas aldeas a xente viva moi precariamente, Comer algo cada dia era algo que non todos conseguian, de ahí que a muller se casera con un compatriota, e ganabanse un pouco a vida facendo carbón cos torgos de urz, carbón que levaban a vender a Braganza.
Nun inverno que os dous estaban facendo carbón nos montes da serra cerquiña da raia, quederonse a dormir alí mesmo.
Pola noite caeo unha nevada forte, e morreron encarouxados, e abrazados un o outro.
Dicen que morte por frio e doce. Polo menos tiñan cara de satisfación, cando foron encontrados.
Xa é tarde, por hoxe, mañá contareite outra represalia do mesmo cariz, mais un chisco diferente.



viernes, 24 de enero de 2014

ALDEAS TRASMONTANAS

                            MOIMENTA DA RAIA. 


A Fraga e as fontes dos três reinos

Diz a tradição que, em tempos mais remotos, o rei D. Afonso III passou pela localidade Moimenta onde se hospedou por alguns dias, na casa da residência aí deixou uma carta de “foro” e outros privilégios escritos em pergaminho. Não se sabe ao certo quando foi, mas supõe-se que foi em 1253, ano em que foi sucedido foral á Vila de Vinhais e Bragança. Como conta a tradição, havia “questões” fronteiriças com as aldeias Portugal/Moimenta, Leão/Cádavos e Castela/Castromil isto consequência da existência das fontes que nascem junto à linha da Raia e se estendem para Portugal. Os Espanhóis reclamavam a sua posse, ficando os portugueses com alguns direitos. A Fonte do Moço, por exemplo, nasce bem abaixo da Raia, terreno português que no Verão secava, mas a fonte dos três reinos nunca secava e era de grande importância para os gados beberem. Esta situa-se no extremo da área das três aldeias acima referidas e em pleno Verão não existem outras nas proximidades.
Quando o rei português veio à Moimenta, convocou uma reunião (Os três Reis) para solucionarem esses problemas. Chegaram então a um acordo criando uma área de aproximadamente 1000m2, onde existia um poço de terra batida (hoje em cimento) considerado bebedouro comum aos três povos (aberbadero comum aos três poeblos). Ainda hoje existe na povoação espanhola da Mesquita e da Moimenta, um documento escrito pelas autoridades fronteiriças, a quando da colocação dos “marcos intermédios”, a fazer referência ao dito bebedouro.
Na aldeia de Moimenta encontra-se um rochedo conhecido por “A Fraga dos Três Reinos”, onde existem três cruzes esculpidas numa rocha, cada qual voltada para o seu reino, que teriam sido mandadas construir pelos três Monarcas.
Na documentação encontrada faz-se ainda referência a uma merenda dos Monarcas onde se teria dito “ bebemos da mesma fonte, comemos na mesma mesa (Fraga dos Três Reinos) cada um voltado para o seu reino”.
Dizem os habitantes da Moimenta que ouvem cantar os galos de três Reinos.
© 2008 José Afonso & Paulo Pires

Este articulo da páxina MOIMENTA.COM, é moi interesante e trae un chisco de luz a historia do Penedo dos Trs Reinos.
Espero que os autores non se enfaden conmigo, pois xa vexo que teñen COPY, mais non puiden poñerme en contácto con eles para pedirles permiso. Espero que esto sirva de petición de permiso. Se non están de acordo, pido disculpas e borrareino.

jueves, 23 de enero de 2014

A TEIMA NOS DESASTRES (3)



 Continuación..
 
Percorreu o camiño hasta a serra da Gamoneda, chegando arredor do medio dia o Prado Floxo, donde a sombra dun piorno que tiña un escanfreixo no medio debaixo dos que saia un gargalón de auga, pensou que era un bon lugar pra descansar e comer  un bocado.
O calor fixo que se amodorrera, e quedouse un pouco trasposto. Entre real e irreal, escutou uns laios de un home. Pareceulle escoitar que  aqueles lamentos acusaban a alguén de haber asesinado de dous disparos o dono dos lamentos. Foi fugaz todo, mais quedolle na conciencia de que aquelo fora real.
Recorreo o camiño tal como o fixera a primeira vez. A eqipaxe non era moita,polo que decidiu arrastralo con él. Non tiña presa en chegar de novo a Teixeira, inda que le costara traballo. Pensou que se volvia a atoparse co “Ti Inacio”,  entonces preguntarille se sabia algo daquelo. Aquel día o vello ferreiro non apareceu.
Chegou a aldea entre lusco e fusco e foi directamente o que parecia ia ser a sua pensión mentras estivera alí: O Forno.
A muller do forno non estaba.
O forno estaba coma sempre, lume na borralleira, pan recien feito e o estrado preparado igual que os outros dias.
Cando chegou a obscuridade cubrindo a aldea, unha vez que o sol deixou os últimos raios no Castro Bastián, empeceron os rumores no camiño.
A aldea, cando chegaba a obscuridade, parecia un enxamio, no verán. Sentiase o zumbido mais nno habia maneira de ver as abellas. Alí pasaba o mesmo, parecia que toda aldea se dedicaba a pasear polos camiños en conversas animadas.
Por moito que se asomaba a porta do forno, nunca conseguia ver a ninguén. Solo os marmurios confirmaban que a rua pola noite estaba animada.
Provou o pan,e un pouco canso da viaxe a Padornelo, decidiu acomodarse enriba do estrado.
Pouco a pouco durmiuse, sen conseguir entender nada dos marmurios que escoitaba. Non conseguia descifrar nada do que escoitaba. Os sonidos eran como saidos de bocas que articulaban mal, ou non tiñan o padal ben.
Pasada a media noite, espertou, e viu que tiña a muller do forno, engruñada o seu lado. Enton aproveitou para preguntarle se sabia algo de un home que se laiaba na serra, de que le espeteran dous tiros.
A muller botouse a chorar.
Era o meu marido- dixo- foi, como decian antes, “ paseado”. Se quere saber como foi terá que falar co que daquela era o ferreiro.
¿Como podo falar con él? - dixo o hospede.- Vío dúas veces, mais solo conseguí. Que me puexera en alerta cos que él chamou Mouros.
A muller non paraba de chorar, e ergueuse do estrado, volvendo él a ver a parede o traverso do seu corpo, mais ela embrullanda na roupa que sempre levaba posta, saiu do forno. Desde a porta dixolle, que ela falaria co ferreiro para que le contara o acaecido co seu marido, que se chamaba Santos, que según ela era a mellor persoa do mundo.
Sin mais desapareceu, laiandose a berros.
Os marmurios no camiño caleron durante un tempo, despous do cual volveron con mais forza e parecia que todos estaban alporizados. Sin embargo non conseguiu ver nada mais que oscuridade.
Pola mañá, cando estaba dando conta dun cacho de pan, que non sabia o porqué, estaba inda quente, entrou pola porta o ferreiro,cunha cara triste incluso podia ser unha cara de fonda pesadumbre.
Díxome a muller de Santos que vostede escoitera lamentos na serra, e que queria saber se eran certos e que pasara alí. Ela está moi afectada, e non creo que se volva a deixar ver. Sufriu moitisimo e parece que ahora quere definitivamente descansar.
Sentouse nunha pedra, enfrente do estrado, e mandoulle o hospede do forno, que sentara diante del, pous queriale contar o que sucedera naquela aldea, tempo atrás.
Verás, vai bastantes anos, houbo unha guerra que deron en chamarlle “ guerra civil”, porque eran uns contra outros, na mioria dos casos solo por intereses. Esta aldea non foi unha excepción, e o peor da guerra, aiquí foi nos seguintes anos da sua finalización, apesar daqueles que morreron no frente.
Cuando acabou oficialmente a guerra, empeceron moitos a querer facer méritos os ollos dos vencedores, e o mesmo tempo beneficiarse. Empeceron as denuncias de veciños acusados de pertencer o bando dos “roxos”, e os que daquela tiñan o poder, fixeron de todo, a maioria das veces por vinganza ou xenreira.
O Santos era unha boa persoa, que solo tiña un defeuto :Decir o que pensaba. E pensar recto. Igual que outro que tamén foi represaliado, polo mesmo.
Ahora teño que baixar a terra dos Mouros, pola noite volverei a contareite todo.O dos dous
Non intentes ir detrás de min pous non o conseguirás. Será mellor que te acerques a coñecer os restos das minas de Wolfram, que están a carón do castelo do rei Bamba, o que podes chegar  seguindo a beira do riu. No terás perda.

Continuará.........

lunes, 20 de enero de 2014

A TEIMA NOS DESASTRES -2-



                               O RETORNO (continuación)

Cando chegou o Castrillón, víase xa a cara oeste da aldea, sentiu algarabia de risas e voces, no Xogo dos Bolos, un berro dominando o resto: “CUARENTA PRA RIBA E CUARENTA PRA BAIXO, non hai quen le gane”. Estaban a xogar os bolos, coñecido noutras aldeas como o xogo dos paus.
Pensou que chegaria a tempo de participar nunha ronda do vño que se xogaba e do que participaban todos os presentes. Errou. Cando chegou o lugar dos xogos, alí non habia ninguen. A pedra onde puñan os paus estaba rodeada de silvas igual que a praza.
Baixou pola rua, que inda conservaba casas a ambolos dous lados ata a beira da igrexa onde se cruzou cun home con cara de poucos amigos e que ia marmuñando contra os veciños da aldea dicindo que eles se busqueran a ruina, pous “cuando se entere el conde seguro que arrasará todo”.
Pasou pola beira do tanque, cruzou o Tolaco e chegou o fondo da aldea sen atoparse con ninguén. Definitivamente o lugar estaba sen xente.
A rigueira baixaba sen auga, as fontes estaban secas. Pensou en ir a buscar aquelas pedras de “cristal” que tanto les gustaba os rapaces, na súa época. Decidiu baixar hasta as Aguzadeiras a ver se encontraba algunha daquelas que parecian casteliños.
O chegar a fonte da Escarramana, o abrebadeiro estaba cheo de broza e silvas, mais inda habia auga. Estivo un pouco limpando pra fecer un hoco polo que poder coller auga e beber. Apareceu unha muller que le dixo que aquela auga estaba envelenada, desde tempo atrás. Pola maneira de falar, aquela muller parecia portuguesa cousa que dixo que era certa. Dixo que era de Fontes, e que levaba xa tempo naquelas terras. O preguntarlle que quen seria aquel home que falaba castelán e ia con cara de poucos amigos, a muller respostoulle que era o recaudador do conde, que seguro que non atopera a niguén para cobrarlle as rentas, e o que era peor, tiña que volver sen as doce perdices que estaban no contrato dos montes.
Preguntoulle á muller se haberia algún lugar onde pasar un par de dias, na aldea, e ela dixole que podia facelo na sua casa, cando volvera de buscar os cuarzos. Esplicoulle que ela estaba na casa que fora o forno, onde podia facer lume sen que se vise moito o fume.
Non baixe hasta o Castelo, e teña moito coidado cos Mouros, andan por alí e non son bós – Dixo a muller desandando hacia a aldea.
Aquelo dos Mouros xa empezaba a picarle a curiosidade.
Cando volveu a aldea buscou a muller do forno non a encontraba nin alta nin baixa. Nembargantes o forno estaba moi ben preparado e limpo pra acomodarse nel, incluso o estrado servia como mesa, nunha punta e na outra como cama. Habia brasas na borralleira, e pan quente recien cocido.
Pola noite, deitado no camastro enriba do estrado, non parou de escoitar conversas varias, todas fora do forno, pola razón que fose, naide entraba.
A primeira conversa que escutou foi a de dous homes que debaixo dunha parreira, estaban lixeiramente asombrados co que viran, alá por Bouzasdecristo a carón do castelo do Bamba, no riu Gamoneda, xusto alí onde éste se introduce xa en Portugal. Encontreron, buscando o tesouro do castelo, unhas pedras que pesaban moi pouco. Estiveron a xogar un pouco con ellas presumindo de forza, pous eran capaces de soerguer pedras de mais de un metro cúbico, e tiralas algo lexos. Tiraro unha o riu e a tal pedra non afundiu, era como un corcho grande, solo que non habia sobreira que proporcionara aquelo.
A explicación que le deron o fenómeno foi sinxela: OS MOUROS SACARONLE A SUSTANCIA AS PEDRAS.
Quedou dormido.Cuando espertou estaba a muller que encontrara na Escarraman, deitada a carón del espida de todo. Él tamén estaba.
Cuando ela se ergueu, a él pareceulle que era capaz de ver as paredes a traverso do corpo da muller.
Cando saiu o camiño, viu trespor hacia a Fontaiña o “ti Inacio”, o ferreiro.Pareceulle ver que levaba unha garduña o lombo. A garduña chiscoulle un ollo.
Na praza da aldea habia unha xuntanza de veciños. Habia que dilucidar se o despoblado de Ros pertencia os limites da Teixeira ou os de Montesinho. Estaban alí dous representantes, un de Portugal e outro do rei español Felipe V.
Non conseguiu enterarse do tratado. Cando se acercaba, xusto nese momento rematara a xuntanza e os presentes nela cada un marchou por un lugar diferente, a cabalo das bestas.
Tiña que volver a Padornelo, a buscar o equipaxe. Volveu polo mesmo camiño polo que chegara a Teixeira a primeira vez, O chegar a Padornelo encontrou o seu equipaxe no mesmo lugar que o deixara. Naquela aldea tampouco vivia ninguen.

Continuará.......

domingo, 19 de enero de 2014

A TEIMA NOS DESASTRES



                            CAPITULO I (A CHEGADA)
Habia muto tempo que saira da Xeabra. Non habia pan pra todos, as veces nin auga. Ësta era necesaria pra regar unha terra que as veces parecia un deserto, pola sua falla.
Marchara con dezaoito anos, tiña cincuenta e cinco, e no entremedias tivera tempo pra todo, para pasar fame e tamén para facerse rico.
Chegou a Puebla de Sanabria nun tren escangallado. Un chamado coche de linea acercouno hasta Padornelo onde decidiu baixarse e seguir camiñando pola serra da Gamoneda. Pensaba que inda a coñecia.
Deixou parte da equuipaxe en Padornelo, co encargo de que la tiveran alí hasta que volvera por él.
Desde a portela hasta o alto dos Poulos, a distancia non é demasiado longa, mais hai que ter uns bois pulmois para subir desde unha cota de mil douscentos metros a outra de cerca de mil setecentos nun tramo de menos de un kilómetro. Ël sabia que o chegar o cimo, desde alí hasta a Teixeira era sempre costa abaixo. Senon atopaba o camiño sabia que pola beira do riu Gamoneda, non teria perda.
Non fixo falla ir a beira do riu. Todo o alto da serra estaba cheo de aerogeneradores que se comunicaban entre sí por unas pistas- Decidiu baixar polo alto, polo entremedio das serras da Teixeira e a de Castrelos. Inda se recordaba do Penedo Brión, e sabia que non le sria dificil chegar a él.
As pistas estaban casi perdidas. Fora crecendo o monte por elas. As aspas dos eólicos estaban ferruxentas e na maioria faltaballe unha cando non todas.O desastre xa ocurira uns dez anos atrás. Pensou que os homes ó peor non tiñan remedio, repetian os mesmos erros case sempre. Eso sí, despous dos desastres naide tiña a culpa, todos decian que eles xa avisaran. Claro por eso pasaba o que pasaba, todos avisaban do que pasaria, se non se les daba a eles a razón.
Durante todo o traxecto hasta o Penedo Brión, sempre tivo a sensación de que non camiñaba solo. As veces, incluso, chegou a sentir ruidos o seu arredor. Non albiscou nada nin naide por moito que esculcou.
Descansou a comer un entrepán no mesmo Penedo. Desde alí localizaba, pola esquerda a cidade de Bragança, e varias aldeas portuguesas. Cerca e tamén a esquerda estaba a Teixeira (¿Chamariase así pola cantidade de Teixos que nalgúnha época houbo?). A direita e no val do Tuela estaban Hermisende e Sancibrao, vendose as aldeas portuguesas de Montouto e a Moimenta, deixandose ver algunha aldea das Frieiras o lonxe.
Pola hora que era, cerca do medio dia, chamoulle a atención que non habia fume en ningunha das poblacións que vislumbraba. Era forzoso que as xentes fixeran lume para aviar a comida, pous a electricidade, xa ia tempo que non existia, despous do desastre.
Non pensou mais no lume, pous volveu a escutar un ruido, que proviña da outra banda do Penedo, poderia ser algún animal salvaxe, polo que desenfundou unha especie de sable, moi parecido a unha catana, con gume polas duas bandas. Sabia que con aquelo defenderiase ben, na sua estadia no medio Oriente aprendera a manexala e era case un experto.
Acercouse a outra banda do Penedo, e deulle unha volta arredor sen encontrar nada nin naide, mais os ruidos eran cada vez mais evidentes. Regresou o sitio onde tiña o pequeno macuto, e o chegar descubriu que estaba todo espallado, o que tiña no macuto, arredor da pedra na que estivera sentado. Non faltaba nada, comprovou dunha ollada, mais aquelo arrepiouno algo. A partir de entonces non deixaria de man o sable.
Baixou desde o Penedo Brión, buscando as zonas de menos monte, hasta que chegou os prados do Falgueirón, donde detrás de unha matugueira de urces reádigas estaba un home, cunha coroza de palla a pesar do calor que facia e de que non habia ningunha neboa en toda a parte de ceo que se vía.
Cando se acercaba a él, pensou que aquela persoa eralle coñecida, mais era imposible que así fose, pous era a figura do “Ti Inácio” o ferreiro da Teixeira, recordaba que aquel home bo,morrera cando él era pequeno. Era imposible.
Antes de que o “ti Inácio” desaparecera, escoitoulle decir : 
 Coido que estás perdido nestas serras deshabitadas. Cuidate moito. Guardate dos Mouros.

lunes, 13 de enero de 2014

SALVEMOS EL LAGO DE SANABRIA


 
El dia nueve de enero de 1959, ocurrió lo que jamás deberia haber ocurrido, en la parte alta del Lago de Sanabria.
No quiero repetir aquí, lo que podeis encontrar en la red. Variada y bastante información sobre el desastre, incluyendo apuntes sobre el porqué de aquel desastre de nuestra tierra, el mayor del que yo tengo conocimiento.
Mi padre, como muchos sanabreses de la época, aprovechó la ocasión para ganarse unas pesetas como carpintero encofrador, y tenia muy claro que aquello tenia que suceder. Según decia, la arena era mas barata que el cemento, y las ordenes de los encargados eran de que las mezclas fueran lo mas arenosas posible. Pero, para él, lo peor fué que se aprovechó madera para los encofrados en vez de grava. Un tronco, evitaba unos carretillos de arena y cemento.
Estuvo, ayudando el dia siguiente a la noche del desastre, y solo decia, siempre lo mismo, que cuando llegaron, solo fué para llorar con los vecinos, pués ya no habia nada que hacer por los muertos.
¡QUEDE AQUI LA PESADUMBRE DE MI PADRE Y MI RECUERDO HACIA TODOS ELLOS!.
Esto dias, desgraciadamente el Lago de Villachica, mas conocido como El Lago de Saabria, está de nuevo en los medios, pero no por ser el lago de origen glaciar que es, ni por que, después de declararlo junto con la comarca de algo que me parece que solo ha quedado en el papel, por lo que el titulo me niego a ponerselo.
Parece ser que hay un verdadero problema de contaminación, pero a mi eso no me llama la atención sabiendo como se las gastan los de Medio Ambiente en la Zona, sinó que expliquen los permisos y “no hay problema”, con las obras que por la comarca se hacen y se han hecho, sin tener en cuenta absolutamente nada. Los vecinos ante las grandes empresas no pintan nada, para los de medio ambiente. ¡Hay que tratar bien a los poderosos, siempre habrá migas!

  • En las últimas semanas, la Estación Biológica Internacional (EBI) ha denunciado la creciente contaminación del Lago de Sanabria y el deterioro de sus condiciones medioambientales. Entre otros indicios, se basa en la presencia en los análisis del alga Diatomea Tabellaria Fenestrata y acusa directamente a la Junta de Castilla y León, a la Confederación Hidrográfica del Duero (CHD) y otros más como responsables por permitir vertidos irregulares procedentes de las depuradoras situadas junto al Lago. La EBI ha impulsado también un manifiesto, firmado por importantes personalidades del ámbito universitario, conminando a la Junta a cesar de inmediato cualquier tipo de vertido en el Lago.

    Reproduzco parte de la entrada en su blog de mi amigo Sibeliuss, hombre preocupado por todo lo referente a Sanabria y tambien sobre el Lago.
Tambień la Opinión de zamora se hizo en su día eco del problema.
Unas entradas, mas que interesantes, en Facebook de Paco Molina son de una gran información y muy clarificadoras.

Ahora parece que todo casi se está olvidando, ya sabeis que todo aquello que no sale en los medios no existe, y con el tiempo el olvido y el dejar de existir.

No debemos dejar que la cosa quede en eso, unas lineas en la prensa un día y adiós muy buenas. Deberiamos seguir, por lo menos refrescando la memoria con frecuencia, y sobre todo ahora que las elecciones está al caer, pués los politicos solo se mueven en esas fechas con promesas escritas “na folla de unha urz”.
REFRESQUEMOSLES LAS MEMORIA DE CUANDO EN VEZ.

UN ABRAZO A TODOS LOS “XABRESES” QUE AMAN A SANABRIA.

sábado, 11 de enero de 2014

AS VECES A PARCA PASA DE LARGO



 


Reunidos arredor dunha mesa con uns xerrotes de viño, do bo, do Ribeiro das castes de Brancellao e Sousón, e cunhas racións de polbo a feira feito por unha pulpeira de Parga, entre mordisco e mordico, grolo e grolo, a conversa deambulou por diversos temas, dos que non guardo moito recordo, mais sí dos que nun momento determinado nos acerqueron a eses medos e tabues do Noroeste ibérico, no que, baixo o meu ponto de vista, converxen as crenzas duns pobos ancestrais e procedentes de varias culturas, moitas veces superpostas, cando non complementadas.
Quederonme duas istorias, no disco duro, xa un pouco coa capacidade no limite, mais cunha memoria externa que axude, case todo se corrixe. Foron as seguintes e ambalas duas relacionadas, ainda que referidas por duas persoas diferentes. Imos pola primeira.

A avoa.
A miña avoa deulle un cólico hepático- dixo un dos reunidos- e foi ingresada de urxencia no Hospital Xeral
Estando ingresada, e xa cando ia algo mellor do fígado, infartou, mais, ambolos dous procesos remitiron. Quedou uns dias en observación.
Na mesma habitación na que ela estaba habia outra paciente. Unha monxa, que xa estaba ingresada cando o fixo a avoa.
Unha noite a avoa tivo unha fibrilacion moi forte, que asustou o personal sanitário que chamaron a familia.
Pola mañá, empezemos a desfilar todos pola habitación, pous podia ser a ultima vez que poideramos vela con vida.
Eu fun dos últimos, e avoa xa cansada de tanta visita, díxome que qué dixeran os médicos, pous tal como estaba a aparecer a familia por alí, seguro que pensaban no seu pasamento.
Estades nun erro- dixo a avoa- Desta eu inda non morro. Esta noite paseou por aiquí a Morte, mais non viña por min. Volverá esta noite próxima, mais a quen se levará con ela é a monxiña. Ela non o sabe, pois parece que mellorou nestas horas, e está toda leda porque pènsa que le van dar a alta.
O día seguinte, cando volvimos, a habitación, da monxiña xa non estaba. Efectivamente, de maneira subita, a media noite finou-
Unha vez que a avoa volveo a casa, contoume que cando volvera a señora Morte, como decia ela, nada mais entrar no cuarto a monxiña quedouse dormida, profundamente, e os poucos segundos,sairon as duas, Morte e monxa pola porta.
Según ela a monxa levaba unha cara sorrinte, e a morte coma sempre, coa face seria e moi tesa.
A avoa inda viviu un par de anos mais, e avisou vitecatro horas antes, da sua hora.
Ningun de nós fixo comentário, o noso comunicante é unha persoa seria e pouco amiga das lendas, polo menos hasta aquela.

Próximo relato , A experencia do pai de outro amigo..
.....

jueves, 9 de enero de 2014

APRENDENDO A FACER CALDO


 


A xente non morre. Mentras esté na lembranza de alguén,sigue viva. Para min siguen a vivir a maioria daqueles que nun momento ou noutro fuxiron deste mundo.
Na miña xuventude gostaba moitode falar cos chamados por a xente nova “os vellos”. Naqueles tempos nos que inda non habia Tv., a radio escoitabase mal (aquelas radios de galena). Digo esto para aqueles que nacisteis nunha sociedade rebozada dentro das redes e a informática actual.
Igual hai quen pensa que, daquela, a nosa vida era aburrida, e iso non é certo. Tíñamos os nosos medios para non caer no aburrimento. Eso sí, en moitos casos habia que estar en boa forma fisica, pous as veces a resistencia fisica era imprescindible.
Eu pola miña parte gustaba moito de escoitar a aqueles homes, xa ancians, e que tiñan detrás de si unha larga e dilatada vida e experiencia. A maioria deles estiveran emigrados, como eles decian, do outro lado do charco, e incluso dentro da peninsula. A terra xabresa nunca foi escesivamente propicia e abundante a hora de darlle de comer os seus fillos. Igual que a terra de Tras os Montes, que para min son as mesmas, solo cambia un chisquiño a fala, e esa raia imposta desde tempos moi atrás.
Falando cos interpretes daquela época, nunha ocasión contoume o “ti” Alexandre, unha bonita história das fames e a habilidade de algúns para paliala.
Como sabedes algúns, o “ti” Alexandre era natural de Montouto, pertencente a zona de Vinhais, estaba casado en Sancibrao, onde inda viven fillos e netos. Era unha verdadeira enciclopedia chea de conocimentos empiricos, e cunha memoria que creo que debia ser prodixiosa. Tamén penso que era analfabeto, cousa que non era de extrañar, pous daquela, debia-o ser o noventa por cento da poboación, cousa mais acentuada entre as mulleres.
Ensinoume él a facer o caldo de pedra.
Naqueles tempos habia moita xente que comia gracias a que habia persoas que, ainda que tiña pouco, era capaz de dar de comer a algún necesitado.
Parece que nunha ocasión, apareceu por unha daquelas aldeas, da o mesmo se era Xabresa ou Trasmontana, a istória poderia ser en calquera das comarcas, apareceu, decia, un home pedindo, e acercouse a unha das casas dos que mais tiñan pedindo algo de comer, cousa que le foi denegada. Entoces o home dixo, que xa ia tempo que non comia nada, e que se o deixaban faria un caldiño de pedra, alí, no curral.
Dironlle permiso para facelo, e mirando ao seu arredor, botou mau dunha pedra, que limpou con mimo e moito agarimo. Unha vez limpa dixo que se le prestaban un potiño poderia facer o seu caldo. Presteronle un pote no que meteu a pedra e cubriuna de auga. Dixo entón que si le deixaban arrimar o pote o lume, enton a auga ferveria cousa imprescindible para facer o caldo. Deixeron-no arrimar o pote o lume, e toda a xente da casa estaba espectante e arremolinada a ver no que quedaba a cousa. Escomenzou a ferver a auga, e entón o moinante dixo: esto quedaria moito mellor cun chisquiño de unto, cousa que a dona da casa le proporcionou. Continuou a cocer o unto e maila pedra, e volveu a decir que cunhas couves (Berzas), aquelo quedaría un pouco mellor. Enton a dona da casa trouxole duas follas de berzas tenras que o pedigüeño labou e partindoas afogounas na auga. Aquelo xa empezaba a ter un recendo moi agradable, para todo o mundo presente, que fixo comentários de aprobación, cousa que o famento aproveitou para deixar caer: Irialle moi ben un cachiño de chourizo. Cousa que le puxeron o seu alcance rápidamente.
Cuando todo estaba cocido o home sacou do seu morral un cacho de pan duro, e metendo-o no pote, escomenzou a comer aquelo e a lamberse, hasta que deu conta de toda a comida.
Os mirois, estaban esperando a ver que ia facer coa pedra, pous non se decidira a comela. O preguntarle por ese detalle, respondeu que a pedra guardaria- no macuto para outra ocasión. Entonces a muller da casa, díxolle: Mire, vostede ten a oportunidade de domeñar outra pedra, mais estes meus homes, seguro que non o farian tan ben, Prégolle que me honre deixandoma para facerlle o caldo nos dias sucesivos.
Deixola, si señora, e na proxima vez que veña por esta aldea, pasarei pola sua casa, por si necesitan que les amanse outra.

domingo, 5 de enero de 2014

TEMPOS DE REINADOS.(Dos de verdai)






    . Xa temos os torgos e os rachos de carballo na casa do reinado. Está o tempo frio e polomenos evitaremos quedar encarouxados.

Este ano non temos ningún vitelo (culpa da crise), apañarémonos polo que nos queiran dar mañá. Barrunto que non será moito, pois xa non hai matanzas, e o peor do asunto, xa case non vive niguén na aldea, e a metade liscan a casa dos fillos, nas cidades.

Outra carallada mais, xa non temos gaiteiros o Luis e o Tanasio xa vai un tempo que fixeron o pasamento, e ninguen colleo o oficio. Somos poucos e non temos cartos para traer un gaiteiro de fora, e a Banda de Gaitas das Portelas é demasiado grande, e o non ter vitela non temos nin con que mantela.

Pra cantar os reis esta noite apañarémonos co bombo e o tambor, esperando que ninguén se poña rouco (nin varela) a hora de cantar.

Sei dalgunha casa que nos teñen preparadas unhas copiñas de augardente. Coido que inda é da feita co bagazo das uvas de Vilares. Haberá que bebela de xeonllos e gorentala como se fose a última no mundo.

Como tampouco hai mozas, non poderemos facer baile o dia de reis nin os seguintes. Amolaremonos e ficaremos pensativos detrás da lareira, mirando como se consumen o trafugueiro e os tizois. Os torgos quedaran para outro ano, ou, por se no veran a xente quere, poder facer unha festiña comunal entre todos os que anden polo lugar.

Por se a cousa se da mal, irei a Hermisende a encargar unha comida e unha cea na casa do Crego, coido que a Ción e moi boa cociñeira.

Alí comeremos, beberemos, e estaremos de parola hasta que o corpo aguante ou nos boten fora. Espero que os dous Carlos se animen e participen, e a amiga Cristiana nos cante un Fado.

Estaba a pensar que a volta podia pasar o Tuela polas Poldras, mais debe traer un sorbo grande de auga, mellor iremos pola ponte e o pasar pola mina da Veiga tentaremos falar coa fada que engaiolaba o Ti Alexandre, igual nos fai un feitizo e nos transporta os tepos dos sete mozos de ferro que unha vez existiron en Val dos Marcos.

¡Tempos aqueles, nos que os que volteran das americas, neste tempo, eran quen de bailar un tangazo cun barredeiro, ou cunha baleadeira.!

Tamén tempos nos que se adoitaba facer a augardente, metidos nas cortes das vacas ou dos porcos, para evitar as miradas dos carabineros, que pensaban que por facer aguardente as agachadas, podíase fundir a facenda do pais.¿Como se daquela no houbera quen rapiñera dabondo!.

Sabedes o que vos digo; chegado a este punto, non quero pasar pola mina da Veiga, tampouco quero cantar os reis. Vou ir o mercado de Teis, comprar uns xurelaños, quentalos no forno, e zamparme uns centolos co recendo dos xurelos, meterme entre peito e espalda un caneco de vinho do Alentejo portugues dunha casta de uva que eles le chaman Trincadeira, un bon copo de aguardente vella, e durmir a mona.Se os reis queren que les canten, que paguen.¡QUE CARALLO!


viernes, 3 de enero de 2014

¡VAYANSE SEÑORES POLITICOS, VAYANSE, YA!




Estoy hasta las gonadas de esos personajes que tienen atención preferente en laS. Social, en las cajas de ahorros rescatadas con fondos publicos, con ajustes judiciales a algunos personajes (Lease Blesa) con los enchufes de politicos fuera de las listas, etc. , etec., etc. .

Esto es para mear y no echar gota, después de estar toda la santa mañana en un hospital para hecerme un control .

Exposición:
De diez a diez y media, tengo hora para un control rutinario de Sintrom. Llego al hospital, y en la zona del control, aquello está abarrotado, y los que como yo tienen que hacer el control, estan un poco nerviosos. No se mueve la cola, los que llegamos a nuestra hora nos enteramos que los primeros todavia no tienen los resultados. Pasa una hora y seguimos igual. Los sanitarios van “pinchando”, pero los resultados no salen. Pasan dos horas y allí estamos. El personal sanitario hace lo que puede, pero la cosa no avanza.
Otro problema cuando llaman, no se oye nada. Son dos habitáculos diferenciados, no llega la voz al segundo, que es donde mas gente hay.
De cuando en vez, alguien consigue salir con su resultado, pero eso no es lo normal.
 Hay una especie de motin, pero mal enfocado. Le echan la culpa a los dos sanitarios que hacen como pueden su trabajo. Alguna voz, incluida la mia, dice que no son ellos los culpables. La culpa está más arriba, de la pirámide del Sergas. Propongo hacer un escrito, firmarlo todos y hacerlo llegar a quien corresponda. Todos se escaquean, nadie quiere firmar. Se nota que hay miedo. ¿Por qué?.
Yo, que tenia hora de diez a diez y media, salgo del hospital a las tres de la tarde.

Conclusión:
Señores politicos yo a ustedes no les debo nada, al revés, ustedes me deben mis impuestos, y alguna cosa mas.
La sanidad era algo de lo que todos estábamos orgullosos, sobre todo de sus profesionales, que eran en definitiva quienes la practicaban. Ahora estan agobiados, sobrepasados, y mas cuando hay fechas como estas en las que los desplazados son una mayoria, sin que se cubran las vacantes por vacaciones, o por enfermedad. ¡SI QUIEREN AHORRAR HAGANLO, PERO A SU COSTA, NO A LA MIA!
Tengo que decir algo, que seguro no le va a gustar a nadie, pero uno que ya peina canas y ha vivido lo que pensaba tiempos peores, les dice a esta casta politica menos que mediocre: EL DICTADOR NO SE ATREVIA TANTO. Y me importa un rábano el color politico. Tanto las derechas como las izquierda se tapan unas a otras, mejor dicho los politicos, y el pueblo les importa menos que un voto en tiempos no electorales.
Me da lo mismo que sean conscientes del problema o no, son ustedes todos culpables, o bien por encubrimiento o bien por omision. No me sirve que me digan que ustedes, algunos, no defraudan, pero saben que sus correligionarios si lo hacen. Son tan culpables unos como otros.
¿Por qué un señor,por decir algo, como Barcenas puede tener trato preferente en un hospital, y no el resto de presidiarios?
Si ese señor quiere echar un polvo, que lo haga en un bis a bis( creo que lo llaman así) y no en un hospital. ¿Porque no ha ido a uno de esos privatizados?.
¡Joder, que pais!. Grandes politicos se dijo en un momento. Pasó el momento y todos esos grandes están ¿trabajando para que tengamos mejor luz?.
Y no hay mas porque no tocaron todavia poder.
Están ustedes volviendo a resucitar Decretos Ley, con los que nos quieren retrotaer a tiempos pasados. Yo les digo:conmigo no cuenten, siempre estaré enfrente y siempre pensaré que se puede hacer mejor. Son ustedes INEPTOS.
Como uno de ustedes dijo: ¡¡VAYANSE!!, y recalco ¡¡¡CUANTO ANTES MEJOR!!!
La crisis no la creó el mundo laboral, sinó esa cosa que ustedes veneran y ante la que se arrodillan llamada LOS MERCADOS.