miércoles, 26 de diciembre de 2012

ESTREANDO NOVOS CAMIÑOS




 Xa cheguera o progreso a Val dos Marcos. Ian facer unha atovia pola estrada nova, ou así.
 A estrada vella pasaba, no tramo das Portelas, pola soalleira. Cruzaba polo medio do Padornelo, Hedroso, e Lubian hasta chegar a Vilavella. Os lados quedaban lugares como Acibeiros, Chaos e As Hedradas. Un pouco mais alonxados estaban pola marxe direita camiño de Vigo pola vella estrada Villacastin- Vigo; O axuntamento de Pías e Porto e na outra banda o de Hermisende.
 Como aquela carretera traceran-na con moitas curvas, os politicos do momento decidiran facer unha nova. Seguramente sen tantas curvas.Mais curvas, mais tuneles; eu que adoito ser mal pensado digo, con mais comisións para arreglar a financiación dos partidos e de paso a dos dirixentes (vale, a de alguns).
 Fixose unha variante nova. Polo avesedo, por onde xea mais, con pendentes fortes, así de paso aqueles que teñan a má sorte de ter un accidente, ó mellor xa deixan de dar a tabarra, a aqueles que eles mesmos voteran.
 De súpeto alguen decidiu facer unha autovia. Viña diñeiro pola “jeró” da comunidade económica europea (fixadevos no nome, e o que quere dicir).
 A naide se le ocorreu arranxar o que habia, sacando tráfico por as dúas xa existentes, millorando a vida dos veciños das aldeas e que as vias de comunicación serviran para eso: COMUNICARSE.
 En Val dos Marcos tamén vivian persoas. Eran aquelas que por idade ou porque non quixeron, quedaran a vivir alí.
 Había un amigo meu que non emigrera. Seguia vivindo, daquel xeito no que se vive nas aldeas olvidadas da man de deus e o que é peor, dos politicos.
 Arrincábale todolos dias o sustento a aquelas terras ácidas, cheas de urces, xestas, bituminosa e graníto, con demasiado puco espazo para sacarle a terra algo que mellorera a vida dos que quedaban.
 Cando se enterou que viña a Autovia por aqueles lares ficou todo ledo. Por fin terian o mesmo que en Barcelona coa sua Autopista a Mataró. Igual que os de Madrid polo Guadarrama.
 Por fin xa cheguera o futuro a Alta Xeabra. A partir daquela xa vivirian mellor, pous  xa o decia a TV: As comunicación son fundamentais para a sociedade.(Nunca decian para cual).
 O meu amigo, que nunca usera nada do estado, pous o camiño hasta Lubián era da Diputación (así él estaba) pensou que agora xa eran chegados os tempos de ir mellorando.
 A capital da provincia quedaba, quedaba,…¡carajo!, práticamente a mesma distancia e percorrer esa distancia levaba o mesmo tempo.
 Bueno pensou, polo menos hasta Mombuey, hai Autovia. O mellor poñen unha delegación de todo en Puebla de Sanabria e hasta alí é a carreiriña dun can.(Xá).
 En definitiva él estaba convencido de que a autovia ia ser unha boa cousa para él e os seus veciños.
 Púxose maliño,un día a sangue con colesterol prodúxole un infarto de miocardio. O infarto foi pouco considerado con él. Atizoule un día de inverno cunha nevada daquelas que contaba os vellos. Donde menos neve habia, habia medio metro.
 Saqueron-no o hospital nun helicóptero. Era moi urxente.
 Os tres días, meu amigo estreonou a autovia. A neve xa remitira. A autovia estaba expedita. Desde Lubián a Val dos Marcos pasábase, con dificultad,pero pasabase.
 Así e todo o coche mortuorio era un todo terreno.



domingo, 23 de diciembre de 2012

UN BISPO NEGRO, NON É O MESMO QUE UN ARIO

      

    O BISPO NEGRO.

  Xa sabedes que en Val dos Marcos somos a reostia. Bailando, cantando, traballando pouco, criticando o veciño, axudando o veciño poucos, xogando ós paus en Hermisende, collendo bácoras no Tuela, facéndolle a pelota os “derriba”, e moitas cousa mais que agora non me dá a gana de enumerar, sobre todo aquelas que teñen que ver co “atajaná”, verba inventada polo meu amigo “Milio”, e que o parecer algunha vez fixo nas guindeiras da Costa.
 Nesta leria de inventar verbas, un especialista era o “ti Dario”. Aínda que este era mais amigo de facer frases novas que verbas.
 Sirva como exemplo, aquela vez que no mes de Agosto, baixaba do Camiño Novo, e o chegar a porta da tía Aurora, molladiño de arriba a baixo por mor de unha horrísona tormenta, ó decirle a veciña: ¿Qué Dario, ves mollado?. Ël respondeu: “mollóuseme hasta o mesmisimo Don Quixote”. Frase que non se deberia  despreciar polos lingüistas actuais, por aquelo que ten de recoñecemento do noso famoso “Escritor”. Senón sabedes do que vai, preguntade pola aldea de Cervantes de Sanabria e saberédelo por decir de calquera veciño da.
 Hoxe ésta léria vai adicada ó “TI” Dario.
 Nunha ocasión, naqueles días nos que era obligado ir á misa nas festas de guardar e “diomingos”, adoitaban no lugar , o saír de misa facer concello debaixo do balcón do ti Antoño.
 A min aquelas xuntanzas, ¿Qué queredes que vos diga?, gustábanme moito. Nelas podía coller a palabra calquer veciño, expor as súa ideas ou queixas e todo “quisque” escoitaba e debatíase sobre o asunto.Solo o referido a aldea,por suposto.
 Os que estaban e posesión da palabra, tentaban lucirse diante dos conveciños, e ás veces conseguianho. 
 Despous do concello quedaban corriños de homes (o concello era cousa de homes) falando de calquera cousa.
 Algún dia falaremos daquel matriarcado. Xa veremos.
 Debaixo do castañeiro, enfrente o raigame que o milenario árbore xa tiña o ventestate, e debaixo do meu sentalló, formouse un pequeno corro falando das cousas que se levaban daquela polas festas do Nadal. Había sete ou oito homes, o cura e un carabineiro, e tamén o famoso “ti” Dario.
 De todos é sabido que o cura e os carabineros non eran homes.Eran eso que os definia.
 Chegouse a conclusión de que todo aquelo das festas, era pros ricos das cidades, pous era demasiado caro, e enriba o turrón a hora de comelo facía que as encias boteran sangue. Aquelo era durísimo. Alguén dixo que era como unha pedra das de Rechouso.
 Entonces, o “ti” Dario criticando con moita razón o que pasaba mais alá das portelas e os que facían que todo aquelo dos precios fose como era, nun rauto de rabia forte, querendo criticar de maneira contundente ós, xa daquela, políticos inimigos do pobo, foi e soltou: “Mecago no Bispo, …..” e dándose conta de que o crego estaba diante, tratou de arreglar aquelo que podía ser ofensa e o peor motivo de querela polo representante do Bispado de Ourense, rectificou deste xeito:
 “Mecago no Bispo….Negro”.
 El quedou contente, e o crego tamén, notouse pola risotada que soltou.
 Non é o mesmo un Bispo ario que un Negro, ¡non Señor.!

martes, 18 de diciembre de 2012

¡FELIZ NADAL, BOAS FESTAS É POUCA ENVEXA!




                                                                ¡Xa choveu!


 Baixábamos polas Teixugueiras. A Lua xa estaba a media altura. Diante de nos ia a nosa sombra, remedando todos os nosos movimentos, e a demais, denunciando aquelas cousas que non queriamos que fosen vislumbradas.

 As manxoeiras ian agachadiñas nun saco de esparto para que non fosen vistas. Mais a lua, que non entendia de agochamentos, reflexábaas en negativo, xusto diante dos nosos pés.

 Eu,a medida que camiñaba, xa nos eidos do Prado Grande, andaba case a brincos tentando pisar na miña sombra, a ver se era capaz de deixala detrás de min. ¡Non o intentedes, sempre é tempo perdido!

 Meu pai, que ia a carón de min, díxome que él xa intentera noutra ocasión acompañando o seu, e non o conseguira. Sabia ben o que eu estaba tentando.

 Eran tempo de Nadal,.Habia que tentar ás camelas, pous dentro da frixideira serian a ledicia de toda a familia. Os peixes nas serras dos montes baixos leoneses, que eran aqueles, non por ser de mares de terra adentro eran peores que aqueles que viñan en camións, camiño de Madrid, e que o pasar polas portelas deixaban o seu arrecendo nada mais.

 Cheguemos a raia, no fondo de Cancelada, e nos prados de Parada, xa deixemos a primeira manxoeira. Eu, non deixei descalzar ó pai, crucei o Tuela a marxe esquerda e no fondo do prado do ti Salvador, armei a manxoeira.

 Cando íamos a cambiar de postura, berrounos o ti Marceneiro da Moimenta, que o parecer tamén andaba no mesmo. Charlemos un pouco de case todo. Fundamentalmente do mal que andaban as cousas. A xente pasaba fame. O que habia e Tras os Montes faltaba polas Frieiras e a Xeabra, e o revés. Encima os guardinhas e os carabineros tiñan demasiado celo polas cousas dos governos, e non facían a vista gorda.

 Se alguén queria que fixeran a vista gorda, deberia ter algo do que acusalos, cousa non demasiado dificil, pous eles tampouco nadaban na abundancia.¡Os que pasabas grandes cousas, nunca os collían!

 Seguimos hacia arriba, e a segunda, armémola no vello paso do fondo de Veigadiz a As Mendreiras. Era un lugar abenzoado polos Fados do riu daquel recuncho, pous alí como a sorte fose propicia é a primeira en entrar fora unha bácora, seguro que a manxoeira se enchía.

 No fondo das Callostra de Veigadiz armémola terceira, a cuarta debaixo do prado do ti “Lias” de Vilares, e hasta o Prado Grande non estaquemos a cuarta, que xunto coa da preseira do fondo de Penacoba, foron as dúas últimas.

 Cuando volviamos otra vez para a casa, volveu a sombra a porse diante de nós. Según meu pai, perderamos tanto tempo que le deramos tempo a lua a porse sobre as terras da Moimenta, e polo tanto facia que a sombra se puxera o reves da ida.

 O dia vintecatro pola mañá, cando íamos a levantar as manxoeiras, o empezar na de Cancelada, xa pensemos que nos levanteran a pescata, pous no fondo das leiras habia duas persoas. Menos mal que era o ti Marceneiro e o Marcelino da Moimenta, que estaban a guardar a nosa manxoeira. O parecer outro individuo xa quixera levala. Eles non le deixeron. Como despous me dixo meu pai ¡Eran uns bós amigos! 
  Cada manxoeira tiña catro ou cinco camelas, menos a do Pasadeiro. Aquela estaba totalmente chea. Tiña encerradas dentro, según o ollo do vello, unha arroba (@) de camelas.

 Aquel Nadal, polo menos tres familias, celebremos con trutas as festas.

 O menú foi, mais ou menos: Caldiño de berzas. Alleiras. Chourizas. Trutas fritidas con pemento, allo e ben salgadas. Esterroxas a esgalla e despous do café un bon grolo de aguardente, despous dun bon café, pasado de contrabando desde Portugal.
¡Foi todo moi ben gorentado!

 ¡QUE APROVEITEN OS MANXARES DESTE PRÓXIMO NADAL, AMIGOS!

miércoles, 12 de diciembre de 2012

¡ELES NON PINTAN NADA!




 Decian que non avisaba .Parece que é certo. Veu de repente e sen demasiado esforzo separoume da pesada carga dun corpo  de terra.
 Non fora nada dificil, incluso foi algo bastante agradable. Aquelo de deixar o corpo era agradable. Desaparecía a peasadez, e sentíase ún liberado de todo.
 Aquel acidente, nun primeiro momento produciume unha grande dor. Mais ó sentirme separado do corpo sentin un pracer enorme. Todo estaba ben.
 Todo indicaba que acababa de morrer. Xa escomenzaba a facerme a pregunta de por qué non acaecera aquelo antes.
 Estaba un pouco, mais ben un muto, desorientado. Non sabia que facer, nin hacia onde marchar.
 Decidí alonxarme da terra, como decian que o ceo estaba “arriba”, pensei en ir hacia alí. Pronto descubrí que o de ir hacia arriba era complicado. Simplemente non sabía onde era arriba, abaixo, esquerda e direita. Estaba noutra dimensión.Non tiña referencias polas que guiarme. Hasta que descubrí que o de ir de un sitio a outro solo era cuestión de pensalo, pasou un pouco de tempo.
 Pensei en ir o ceo, e de sútaque atopeime nas portas. Alí estaba un home cun feixe de chaves, que abrian as portas.
 Díxenle que quería entrar alí, e él pediume o certificado de boa conduta. Pregunteile que qué era aquelo, e dixo que sin él non podia entrar. Mirou nun ordenador pequeniño, mais de unha rapidez instantánea, viuse a miña vida relixiosa, e díxome que o tiña crú, nunca pagara nada a igrexa, e as veces falara mal dos cregos, o que era un grande impedimento. Deberia volver, pagar todo e entonces os representantes eclesiasticos darianme un certificado co que, unha vez abonadas a taxas correspondentes xa podía entrar.
 Decidí marchar a outro lado. Iria o inferno, pensei. Atopeime na porta e ó meu carón estaba un home ben vestido, con chapeu de copa, chaqué, unha enorme gravata e moitos aneis nos dedos. Debia ser o demo, ou un deles. Díxenle que quería entrar alí e él respostoume decindo que tiña que abonar a miña parte alícuota da hipoteca que os politicos en nome de todos os homes fixeran  sobre a estadía no inferno. Habia que pagar as infraestruturas. Eu non sabia nada daquelo, mais non me chamou demasiado a atención aquelo. Estaba acostumado as estupideces dos politicos e as súas maneiras de enguedellar ,os demais e sobre todo ás cousas.
 Dixen que non.
 Quedei un pouco, alí no medio da nada, pensativo. Decidín ver a Deus. Automáticamente estaba o seu carón. Mellor dito, sentíao cerca, vélo non o vía, so cambiu o meu entorno, decidin que era alí onde quería quedarme.
 Sonou a voz de Deus: ¿Qué queres?
 Quero quedarme aiquí con vostede, nun currunchiño pequeno  onde non estorbarei nadiña.
 ¡Non te deixeron entrar no ceo nin no inferno ¿Non sí?!. Amiguiño ahí, eu pouco teño que facer, deile liberdade e agora usanha so no seu proveito. Por min poderias quedar aiquí, mais terías demasiados problemas, o contacto coa miña enerxia, nun momento de descuido serias eliminado, e non foi esa a idea da creación.
 ¿Qué podo facer logo?- preguntei.
 ¡Tomar unha decisión!- Respondeu
 Decidin quedarme alí. Preferia desaparecer por un golpe de ENERXIA nun decuido antes que darle satisfación a demos, banqueiros, politicos e cregos.
 ¡Qué carallo, a fin de contas fóra a enerxía quen me creara ¡ Mal seria que non se me pegara algo, e se non era posible, sempre me quedaba a posibilidade de reencarnarme, nalgunha galaxia perdida nalgún lugar do universo futuro.

miércoles, 5 de diciembre de 2012

FELICES FESTAS, POR ANTICIPADO.





 Llegan los tiempos de fin de año. Son tiempos, eran, en los que las familias acostumbraban e repartirse entre sí, la miseria en la que estaban inmersos.
 Eran años duros en algunos sentidos, no en todos. Salvo deshonrosas excepciones, la gente era solidaria con el vecino. Claro que ya de aquella había los falangistas y los que vendían a su padre por absolutamente nada, solo por quedar bien con las llamadas fuerzas vivas.
 Bien situados los amigos lectores, (como decía alguien, tú desocupado lector), vamos a lo que queríamos ir.
 Llegan estas fiestas, y pensando en aquellos tiempos, la memoria de un viejo que todavía la conserva y quiere hacer buen uso de la misma, pensando en aquello, recuerda:
 Día veinticuatro de Diciembre. En Val dos Marcos había caído una nevada en los días precedentes, que para caminar por “os camiños”, hiciese falta ponerse leguis o borceguíes como también les llamaban. Los Chavales cuando salíamos hasta “As Airas das Pirlas”, o a la “Escaleira da tia Inxinia”, debíamos ir pisando sobre las huellas de los mayores, enterrando nuestra piernas hasta un poco mas de las rodillas.
 Llegaba la noche de Navidad. Era noche de cena fuera de lo común. Se hablaba de algo llamado turrón que al parecer se comía en las mesas, algunas, de las grandes ciudades. Ya digo se hablaba de él, pero nadie sabia como era. Decían que lo había duro y blando, que era dulce y que era típico de la Navidad. Se nos llenaba la boca de agua pensando en él y en aquellas mesas pantagruélicas en las que había de todo.
 A la hora de cenar, nos conformábamos, y Dios nos las diera ahora, con unas buenas “chouriças” algún otro producto de aquellos cerdos cebados con castañas. y, sobre todo, con aquellas “esterroxas”, recién fritas por nuestras madres, normalmente con pan de “centeo” anormalmente con “pantrigo” y con el aditivo de aquellas gallinas que eran capaces de volar mas de cien metros seguidos. Cosa vista por un servidor, su progenitor y un tío. Cierto es que la “pita”, escapaba de las garras de una águila que la quería de aperitivo.
 ¡Nunca he comido ningún postre que hubiese satisfecha tanto mi paladar!
 Cuando llegaron las fechas de Reyes, la cosa también tenia su… aquello. Se hablaba siempre de lo que traerían, cosa fomentada por “las maestras” de la época.(Eran todas de la sección femenina)
 Todos los años, sin excepción, siempre pasaba lo mismo. Los hijos de los Guardias Civiles presumían de que le iban a traer esto y aquello, cosa que se quedaba siempre en lo mismo de cada año; una imitación de un camión de hojalata, que sus padres guardaban de un año para otro. A mi lo que más me gustaba eran un par de gallinas de latón pintadas con los colores de las plumas muy vivos, y puestas de una manera muy ingeniosa de forma que parecía que estaban picoteando sobre un recipiente con grano, y que gracias a un artilugio que las hacia moverse, parecía que comían, pero lo mas de los más, era que hacían el mismo ruido que una gallina cuando comía entre pasillos y sobre el piso de madera de castaño.
 Con aquellas cosas éramos felices y al día siguiente ya todo había sido olvidado. Volvíamos a nuestras rutinas.
 De aquello ha quedado una cosa; que éramos amigos. Estábamos dispuestos a cualquier cosa por los amigos y nosotros, de manera personal, no importábamos nada. El importante era el amigo.
 Con el tiempo eso se fue al carajo. Como decía alguien que yo me sé” el que tenga oídos para oir, que oiga”.
 Si se me olvida por aquellas fechas : QUE TENGAIS UN EXCELENTE SOLSTICIO DE INVIERNO Y QUE LOS REYES OS TRAIGAN “ESTERROXAS” DE LAS DE ANTES.

lunes, 3 de diciembre de 2012

O PENEDO DOS TRES REYNOS



 Pasemos outro "finde", nesa terra de transición entre as chairas infindas castellanas e os lombeiros xa medio cansos e redondeados galegos. Esa fermosa terra que todos coñeceis como Sanabria y La Carballeda e que eu denomino como o facían  os meus antergos: A Xeabra. Teño a sorte de ter como lugar escollido pra nacer nun cacho de terruño espetado no medio do linde da Serra Segundera, As Frieiras e Tras os Montes. Unha parte do que se chama a Alta Xeabra.
 Ben, como dicía, este fin de semana pasado foi día de estar na terra da miña infancia e adolescencia.
 Como xa algúns sabedes, desde bastante mozo aprendín con xente xa morta, algúns deles se viviran hoxe terían mais de cento trinta nos, aprendín, decia, a quererle os montes e ladeiras daqueles lugares e tentar  cazar un coello ou unha perdiz. Durante unha época, a caza era a única maneira de levar a boca un cacho de xixa que non fora de porco. Inda que na comarca había moitas vacas, a carne delas comíase noutras mesas, a cambio de que os gandeiros troqueran os vitelos por catro perras gordas pra pagar con elas os impostos, que nunca o seu traballo xeraba.
 Nesta finde estiven paseando por enésima vez aqueles montes, acompañado da oitomesina, inda non, Lupa, unha cadela de raza Perdigueiro de Burgos,
 Desta vez estivemos nun sitio chamado O Penedo dos Tres Reynos.
 É este un punto xeográfico onde converxían tres reinos e inda agora converxen dúas Comunidades Autónomas e unha República.
 No lugar hai unha marra no alto dun penedo granítico onde, según a tradición popular, nunha ocasión  xunteronse  a firmar un tratado os reis de Galicia León e Portugal.
 Dí a tradición que a componenda dos reis foi tan larga que se le fixo de noite. De madrugada escoitaron cantar os galos de tres aldeas: Cádavos de Ourense, Moimenta de Portugal e Castromil de León
 En recordo daquela xuntanza quedoulle o nome o sitio como O Penedo dos Tres Reynos.
 Pódovos dicir que a Lupa progresa algo mais que adecuadamente, mais penso que en sentido inverso vai a progresión do seu amo. Ela xa empeza a ser os ollos e ouvidos naquela parte que le empezan a fallar o seu dono.
 Espero que entre os dous pasemos inda, unhas cuantas andainas tanto pola Cachena como polo Catrapeiro e a Escusaña.
 Outro día falaremos do governo, quero dicir das perdices.

jueves, 29 de noviembre de 2012

VOLTOU A ESTANTIGUA II (O Tangaraño)



O Tangaraño.
 A calentura do Sandín fixérase unha parte permanente, xa, da súa existencia. Levaba cerca de un mes, e non melloraba.
 O médico, despois de varias visitas, non era quen de facerlle baixar a febre. Sempre rondando os 41º.
 Non tiña mais síntomas que aquel. Os antitérmicos non facían o seu cometido.
 En toda a comarca xa se comentaba aquela estraña enfermidade.
Os comentários daban pra todo. Incluso había quen dicía que o mozo o que quería, era escaquearse da arrancada de torgos
 Un dia de aqueles, apareceu pola casa a muller mais famosa e tamén a que fora mais fermosa da comarca.
 Entrou no cuarto do amigo Sandín acompañada pola tía Anamaría, a avoa.
 Estaba o Alves fillo, embrullado nas sabas de liño amarelantes, un pouco con cara entre coña e asustado. Despous de tanto tempo quentando o xergón xa tiña o nariz afilado. Seguro que se le puñan un papel enriba das napias furábano.
 Despois de pasarlle a mau pola cabeza, a tía Xosefa, nome da muller visitante, dixo mirando a avoa do mozo con unha rotundidade aplastante: Está entangarañado.
 A tía Xosefa era mai de media ducia de rapaces, todos eles concebidos como consecuencia de desentangarañar a conveciños.
 Os seu métodos terapéuticos, algunhas veces, consistían en transmitirlle calor de "unto vivo" o doente, según dicía ela.
 - ¡Hai Xosefa, non digas iso- dixo a avoa.- Pode ser teu fillo!.
 - Non te preocupes- dixo a desentangarañadora - esta vez o que compre é buscar unhas herbas.
 O Sandín, no dixera a ninguén as súas visións da noite de marras. Estaba convencido de que se falaba delo, o ían a tomar por louco.
 Desde aquela noite, na que vira A Santa Compña, e a muller descabezada, non volvera a ver nada mais.
 Solo unha noite soñara coa muller do veciño. No soño ela dixole que a súa morte non fora como se deica. Ela fora envelenada.
 Cando despertou, recordaba o soño perfectamente. Tampouco falou delo con naide. Co asunto das calenturas, é sabido que
os delirios están a orde do día.
 A última vez que estivo con Sandín a súa noiva, contoulle que ela tivera un soño moi raro. Díxolle que, no soño, vira a muller do Ruiceibe que choraba, mais o raro era que levaba a cabeza debaixo dun brazo, ´dicía que a mataran dandole a cicuta.

  Tamén le dixo que vira a Xosefa na Devesa buscando herbas, coido que anda a argallar unha das suas.
 Sendín non le dixo nada das súas visións, e ficou pensando en todo aquelo que les estaba a pasar.
 Tomou a decisión de falar co seu pai o día seguinte. Sí iso era o mellor. Falaría co pai.
 Continuará....





 

martes, 27 de noviembre de 2012

VOLTOU A ESTANTIGUA..


 
 O curral era compartido polos dous veciños. Entrando, pola banda dereita estaba a escaleira dos Alves. O fondo por unha porta chegaba se a unha escaleira interior que levaba a lareira dos Riuceibe.
 A familia dos Alves estaba formada por catro persoas. A tía Ana, seu fillo Miguel a muller deste Marianela e o fillo destes últimos, Sandin.
 A familia dos Ruiceibe estaba composta polo ti Gervasio, a muller Ana e o fillo de Gervasio que tivera coa primeira muller. Esta morrera un ano atrás.
 Sandín Alves, aquela noite fora de ronda. Había unha rapaza no lugar que según dicían, a cousa xa ía camiño de voda.
 Cando volvía do fiadeiro da casa dos pais da rapaza marchaba bastante enrrugado, alí como era costume falarase de todo á última hora. A conversa dos presentes derivera hacia a Santa Compaña. Coma sempre habia quen estaba a favor da súa existencia e outros que non tal.
 Chamoulle moito a atención cando alguén dixo que a muller do Ruiceibe, a noite antes de morrer, fora diante de unha procesión de ánimas levando unha cruz, hasta a fonte da leira dos mortos.
 Dicían os mais vellos que todo aquel que collera a cruz e non a pudera deixar antes da fonte, morría antes das vintecatro horas seguintes.
 Cando o Sandín chegou a porta do curral, ésta estaba pechada coa tranca. Pensou que seu pai, sen darse conta de que él estaba fora, atrancou a porta por dentro.
 Tiña que rodear a casa, para chamar pola fiestra que daba as hortas. Aquela fiestra era a do cuarto de seu pai e súa nai.
 Cando estaba dando a volta detrás da casa, quedou medio atordoado durante un tempo indefinido. Diante de él subía unha procesión de ánimas encabezada pola Felipa, a muller morta de Ruiceibe.
 Agachouse detrás dun silvaredo, e a procesión pasou de largo. Non o viran. Foi o que o salvou según os dicires daquela xente que sabia destas cousas.
 Cando se repuxo do susto, acercouse a fiestra, e chamou polo pai, pedindo-le que le abrira a porta.
 Volveu o portalón de entrada do curral, e cando chegou xa seu pai estaba alí, ríndose de él, pois según le dixo, a porta non estaba trancada.
 Marchou a cama sen facer ningún comentario, e bastante preocupado polo que vira.
 Unha vez deitado, xa non estaba seguro de se o soñara, ou fora real.
 Sobre as tres da madrugada Sandín tivo un apretón da vexiga. Como en todas as aldeas da zona, os mozos, aliviaban a vexiga desde o alto do balcón que colgaba sobre o curral.
 A noite estaba totalmente estrelada, e como consecuencia dos aires de norte, estaba a caer unha xeada que case le deixa conxelado o "tubillo" de mexar. De sútaque quedou él mesmo conxelado pous diante da porta da familia do Gervasio estaba a ánima da muller morta.
 O mozo quedou abraiado e apalambrado de todo.
 ¡Aquela muller levaba a cabeza segada e debaixo do brazo esquerdo!
 O dia seguinte, a familia Alves tivo que chamar o galeno, pous o mozo estaba a delirar constantemente, e o termómetro andaba rebasando os 40º.
 Continuará....

miércoles, 21 de noviembre de 2012

¡ADEUS BURROS, BOIS E CAGANETS!



 ¡LEMBRANZAS!, pasa o tempo, arrastra consigo esa éstrana cousa que chamamos vida, e a nós, entes consumidores constantes de enerxía, solo nos van quedando as lembranzas.
 Pero ¿que digo?. As lembranzas esnaquizan-se. Todas aquelas cousiñas que cando empecemos a nosa andaina incerta sobre este Planeta, e os nosos avós e avoas nos contaban e cantaban.
 Empeceron por contarnos aquelo dun paraíso nun lugar decoñecido do que fumos botados fora por mor dunha arbore chamada da ciencia do ben e do mal. Foi ma sorte, pensei.
 Despous de empezar as guerras entre irmáns, como a de Cain e Abel, veu aquel castigo dun diluvio, seguramente porque o persoal gustábale demasiado o asunto do fornicio, seguro que sen respetar en demasía o do sexo.Caso de Sodoma e Gomorra.
 Mais tarde apareceu polos montes do chamado, hoxe Oriente Medio, uns lideres, de cuxo influxo, inda hoxe non fumos quen de desprendernos.
 Andaban polos montes detrás das cabras, e decidiron que o mellor era ter terra propia non ocorréndoselle mellor cousa que expropiar os que xa a tiñan pola forza.
 Para xustificarse a sí mesmos decidiron erixirse en escollidos dos deuses dicindo que todas as demais criaturas eran indignas de todo.
 ¡Seguen nas mesmas!
 Apareceu alá pola Palestina, un home da mesma raza (xa se di que a mellor cuña é a da mesma madeira), que non quixo seguir polo mesmo rego.
 Predicou en contra dos ricos, a favor dos desleixados, pecadores e desherdados da fortuna, creado, despous,  uns poucos espabilados o que eles chaman a verdadeira relixión do verdadeiro deus, etc. etc..
 Todo iso xa o sabedes, e non é a miña teima neste embrollo. Os espabilados que atoparon un grande negocio na venta de INTANXIBLES FUTUROS (Igualico que agora)consisten-
tes en vender unha vida eterna no outro lado, é dicir no Alén. Vida a que se chegaría facendole caso a eles e pagando con diñeiro actual e actualizado, puntualmente agora.
 Ben iso tamén o sabedes.
 Daquela, os espabilados venderon que aquel Ser pensante no que eles se fundamentaron para vivir a costa dos demais, fora concibido por un espírito, iso si santo, nunha muller virxe. Fixeron que nacera pobriño, fóra da súa aldea, para mais enternecer ó persoal fixeron que nacera nunha corte tendo como primeiro berce un pesebre de palla. Iso que pola miña terra se chama unha manxadeira.
 Como era lóxico, os primeiros adoradores eran os inquilinos da corte: Vacas, ovellas, burros e galiñas.
 Agora ven o mais fodido, pra min, do asunto.O actual mandamais dos espabilados, vai e dice que aquelo non era certo. Alí non había, nin burros, nin vacas nin demais tipo de animais, como consecuencia do dito, eses entes sen alma, segun eles, deben quitarse dos beléns.
 ¡Carallo!, pra unha cousa que me gustaba, tamén van e quítana!
 ¡Esta maldita crise quere acabar cos xumentos! A ver se é quen de acabar cos ¡BURROS DE DÚAS PATAS!

martes, 20 de noviembre de 2012

¿INDA NOS QUEDA ALGO DE CEREBRO?




Queridos amigos. Queridos coñecidos actuais e próximos. Enemigos de alta e baixa ralea tamén.
 Hoxe teño un cabreo deses chamados monumentais. Cabreo por mais de unha carallada e tamén pola falta de rigor de algunha xente, que as veces podía facer mais do que fai polo ben dos seus veciños, cousa que a esta alturas da miña vida xa case debia de olvidarme e pensar en que moitos de nos solo nos movemos por o própio interese ainda que teñamos que pasar por enriba dos demais. Ese nos do que fago uso, no é “mayestático”, incluome porque o peor as veces eu tamén entro nesa guerra. Procuro que non sexa así.
 Vou continuar na lingua de Castela que alguns chaman de Cervantes ainda que a ese meu paisano, según declaracións, nadie foi capaz de acabar de ler. Pasa como con un tal Marx, que escribiron mais sobre él do que él escribiu sobre todo, e que enriba nadie chegou nunca a ler completo.
 El motivo de continuar en Castellano, lengua tan española como el Gallego, Catalán, Vasco y los muertos Lliones, Bable, Andaluz Etc. Etc., es por dos noticias aparecidas hoy en la prensa de Galicia. Supongo que en la nacional también.
 Este fin de semana, en Galicia, murieron dos personas por disparos de arma de fuego. Cosa muy lamentable y que a mi me atañe mucho como practicante de una ancestral inclinación, hoy llamada deporte, cual es la caza.
 Parece ser que uno murió, según la prensa, porque de manera fortuita se descerrajó un tiro a sí mismo en el pecho. ¡Ya es difícil dispararse un tiro en el pecho con una escopeta!.
 Otro porque un descerebrado disparó hacia algo que se movía, y pensó que era un puerco montés.
 En mi época de estudiante, tuve un profesor de matemáticas, que siempre decía que don creíque y don penseque eran hermanos de don tonteque. Aquí, con un arma de fuego en la mano no se puede creer ni pensar nada que los ojos no hayan corroborado antes, y el cerebro no haya asimilado.
 Mis maestros en el arte cinegético, Manolo, Céfiro y sobre todo “ o tiu Marcelino”, siempre decían que de “unha escoba pode sair un tiro”, queriendo decir que con las armas de fuego hay que ser muy cuidadosos, sobre todo si hay más seres vivos alrededor. No me refiero al objeto a cazar, que el pobre tiene marcado el signo de la muerte, sinó a aquellos que no son ese objeto. Concretando, cazadores, perros, y posible ganado que se dedique a deambular por la zona.
 Mis maestros, y hay que pensar que comencé a cazar con doce o trece años, siempre, machaconamente repetían lo mismo: La escopeta debe mirar hacia arriba, hay que llevar siempre el seguro puesto, no cuesta nada activar el tiro cuando SE VE LA PIEZA, no se DEBE DISPARAR A ALGO QUE SE MUEVE, puede ser un perro, una cabra o un tío que está haciendo sus necesidades. En definitiva toda precaución es poca.
 Una escopeta es un arma de fuego de las más peligrosas si no se tiene cuidado. Los cartuchos tienen muchos plomos dentro, dependiendo del calibre de los mismos, puede llevar balas, que son muy, pero que muy gordas, y a veces, aunque está prohibido cazar con ellas, llevan postas. Cosa de este país, LAS POSTAS ESTAN PROHIBIDAS, pero se venden en armerías y grandes almacenes. ¿Por qué se fabrican?.
 Desde un tiempo a esta parte, para conseguir un permiso de armas, hace falta superar un examen. Yo no sé como es, pero lo que sí digo es que si yo fuese miembro de un tribunal examinador en este sentido, seria el tío mas odiado, pués estoy seguro de que a muchos no los daria por aptos. NO SOLO HAY QUE SABER TIRAR. HAY QUE TENER ALGO TAN ESCASO COMO ES EL SENTIDO COMÚN.
 Lo de el otro que se pegó el tiro a sí mismo, me suena, por lo menos algo raro. Algún caso similar he conocido.
 Desahogado ya, os contaré algo de este fin de semana. No idioma de Val dos Marcos.
 Estiven naquela zona da Alta Xeabra, limitando con as Frieiras e Tras os Montes, terra dos meus ancestros, e que eu, seguindo a  aquel home da xeracion Nos chamado Don Vicente Martinez Risco, definiu como a Terra dos Marcos.
 Como xa dixen noutra ocasión estou gozando cos primeiros pasos dunha cadeliña chamada Lupa, nome en honor daquela reina compostelana que deixou, despous de que le retorceran o brazo, enterrar a Prisciliano, que outros chaman o Apostolo, e outros Iago, que foi convertendose, o nome, despous de engadir o “de santo”, en Santiago.
 Como teño que evaluala, direi que progresa mais que adecuadamente. Nota actual un dez. ¡ Que siga!.
 Outro dia falaremos de Prisciliano e de Prócula.


viernes, 16 de noviembre de 2012

¿UNHA MÁQUINA DO TEMPO EN VAL DOS MARCOS?


A última vez que estiven en Val dos Marcos, naquel día famoso da cacería mais grande que por aqueles lares houbo (xa sabedes 0 pezas 0 tiros), cando comimos a merenda meu irmán e mais eu, des cubrimos, por un afortunado, pra nos, accidente meteorolóxico, algo que seguro cambiará o devir do mundo que coñecemos.
 Vereis: A hora de comer a merenda, que durante toda a mañá me amolou o ombreiro por culpa do peso do termo de café, empezou a chover.
 Chovía coma se nunca o fixera, Estabamos na beira do Tuela, alí onde se mete cara o castro que hai onde o regueiro de Anta se xunta co riu nomeado, alá por debaixo da ponte do Cunqueiro. Castro da Cigadoña.
 Como a chuvia era cada vez mais forte, decidimos meternos na derruída casa da quinta de Cancelada.
 Efectivamente, a casa está derruída, e a medida que chovía mais forte, mais forte entraba a auga enriba das nosas calugas.
 Dixenle a me irmán que o mellor, no que fora a palleira, podiamos estar mellor, pous parecía que o tellado estaba mellor. Solo podía suceder que nos caera enriba unha daquelas lastras de louxa que facían o louxado da cosoupa.
 Despois de examinar sacramente o sitio, pareceunos que alí non nos mollariamos tanto.
 Trasladémonos o lugar que tiña bastantes buracos no piso, e nas fiestras da parte do sur asomaban unhas follas de un marmelo impresionante que alí había, cargadiño de marmelos.
 Cando acabemos de comer, e mentres baleirabamos o termo do café, dediquémonos a inspeccionar o recinto. Había unha sella, couso ou silo, onde os antergos metían o centeo e o millo, e na parte baixa, nun terrado medio agochado, había unha especie de armario moi grande, que nos fixo estar en desacordo nas funcións que aquelo podía haber feito no seu día.
 Eu decia que aquelo parecía unha máquina do tempo, e meu irmán decia que era unha antiga máquina de mallar.
 A min entroume unha dubida, pous nunha placa que tiña pegada nun lado decia algo así como Auria ou Aurea, a cousa non estaba nada clara.
 Ningunha das dúas cousas tiña sentido. Estaba alí ancorada e pola pinta debía pesar mais de dez quintais.
 Facíasenos tarde e decidimos liscar. Eu estou convencido de que aquelo, cando saíamos, fungou.
 Meu irmán dixo que seria o vento pasando debaixo das lastras do louxado.
 Aquelo fungou, aquelo moveuse, aquelo lostregou e nun intre case imperceptible, abaixo no Tuela, no famoso pozo dos Olmos, vimos como se mergullaba unha especie de dinosauro con plumas metálicas.
 Eu vinno. meu hirman tamén. Calemos, camiñemos de presa, e conxurémonos para volver alí con mais tempo e mais Temple a averiguar que era aquilo.
 Caimos na conta de que alí houbera unha casa do Temple.A cruz templaria estaba naquel penedo grande que soporta a marra da raia que está na beiriña do Tuela.
 Este fin de semana iremos, e a volta descubriremos o misterio que alí hai, SE é que o hai.

Contaremolo con pelos plumas e sinais, certificado por os erdeiros dos irmans que dan nome o pozo dos Barbeiros.

lunes, 12 de noviembre de 2012

¿HABERÁ DIFERENCIA ENTRE XUSTO E LEGAL'


 Pedirale prestado a familia aquela, que, na comarca, o manexaba todo.
 Era aquela familia unha familia de misa diaria, e de misa de doce nos días sinalados pola "santa iglesia católica y romana" .
 Tiña pandilla própia no café da vila, con "claque" incluida a cambio de un "chanqueiro" de viño nos momentos de bon humor.
 A familia de marras, xa era case dona de toda a comarca. Nos tempos duros, habia xente que acudia a ela pedindole diñeiro, para pagar impostos, algún pase por hospitales, e cousas desas de maxima necesidade.
 A familia nunca decia que non. Solo tiñan que firmar un "papeliño" reconocendo a deuda, según decian eles. 
 Os que acudian a eles, estaban tan acuciados, que practicamente nin o papel lian. Habia casos nos que o que firmaba, facia-o mollando o dedo polegar en tinta e selando o papel con él.
 Con moitos esforzos o vello home foi devolvendo cada mes puntualmente a cantidade acordada.
 A Cantidade a pagar cada mes, devolvia o prestamos en dez anos.
 Cando chegou o último ano, e o último pago, chegou a casa do prestamista co diñeiro do último pago.
 Deixou o diñeiro e pediulle o prestatário o documento no que puxera a sua pegada.
 O bondadoso home con cara de bonachón, díxole que non podiá, pous hasta aquela solo paguera os intereses, que eran dun 10% anual. Se facia contas veria que aquela cantidade solo cubria os intereses, e que el facialle o favor de deixar o prestamo hasta o final.
 Díxole a prestamista: " coido que eso non é xusto", o que éste respostou, "é moi legal"
 O vello non soubo reacionar, saiu da casa do usureiro, coa cabeza escondida entre os omoplatos, a boina atornillada na mesma, e cunhas bágoas tan grandes coma pérolas escorrexendole polas meixelas.
 Escribiulle ó fillo que estaba nas américas, contandole todo.
 -"Pensei, deciale. que cando chegueras de volta, esto xa estaba arranxado, e poderiamos vivir un pouco desafogados. ¡Xa vés!
 Cando o fillo recibiu a carta, decidiu acelerar a volta a casa de orixe.
 Tiña uns poucos aforros, e decidiu que voltaria a pagarle ós usureros, liberar ó pai, e xa verian como arranxarian a nova vida.
 O mesmo día que ia coller o avión para a España, recibiu a nova de que o pai morrera e fora enterrado uns días atrás.
 Chegou a Madrid, alquilou un coche no mesmo aeroporto, despous de mercar un billete de volta para as americas. Conduciu sen descanso hasta chegar a aldea.
 Era de noite, había unha pequena brétema. Acercouse o cemiterio chorou enriba da lápida do pai. Andando foi hasta a casa do usureiro que mercaba todo e cobraba todo.
 Entrou na casa, díxole o orondo "benfactor", ainda que solo o fose para sí mesmo, que queria liquidar a deuda.
 Sacou os cartos do peto púxo-os enriba da mesa e esixiu o documento, firmado e dicindo que xa cobrara a deuda, que non tiña xa direito a reclamar nada a ninguén.
 Unha vez que tivo o documento firmado, e guardado no peto, volveu coller os cartos e cunha pistola ameazou a víbora aquela. Dixole que antes de sair le meteria unha bala na barriga, pous non mata, mais o perforar o peritoneo, se non o levaban pronto a un hospital, seguro que morria desexando morrer canto antes, pola dor.
 ¡Oiga-dixo o zumezuga- Se encontrará con la ley. Eso que va usted a hacer es totalmente ilegal!
 -¡Si es ilegal - dijo el huerfano- pero es completamente justo!
 Dixo isto descerraxandole un tiro no  orondo bandullo, e desapareiendo na  noite.
 O prestamista salvouse polos pelos, cando o atoparon pola maña sen sentido. Non recordou endexamais nada do que pasara.So recordaba outras cousas.
 O horfo, liscou e co tempo voltou. Nas noites de inverno, cando a bretema era espesa, a carón da lareira falábale a seu pai. e comentaban a diferencia entre XUSTO e legal.
 

jueves, 8 de noviembre de 2012

¡MEDRANDO SEN IMPORTAR COMO!

                        ¡ Hay quen é capaz de medrar, inda que sexa nas peores condicions naturais!

 Acabo de ler: Ana Botella anuncia sonriendo que "no" piensa dimitir y que su viaje a Portugal "es su vida privada". Tamén dí que non deixou de pensar no desastre do Madrid Arena, nin un minuto.
 Eu dígole a esa señora: Cando os problemas dos concidadans solo afectan a cousas como pensar, eu estou aiquí por que me puxeron os cidadans (cousa non certa, no seu caso), digolle, repito: ¡VAYASE SEÑORA AZNAR!,
 Á POLITICA VAISE A AXUDAR OS CONXÉNERES, E FACERLE MAIS LIVIANA A VIDA (QUE XA POR SI É FODIDA), E SE NON SE PODE FACER, BEN PORQUE NON SE QUERE,OU BEN E BENEFICIO PRÓPIO O MELLOR E MAIS HONESTO É MARCHARSE O BARRIO DE SALAMANCA.

 Sra. Botella!, algúns, coma min, que fumos obligados a facer unha "mili", pra fecer unha grande e libre, e que non me pediron o meu parecer o respecto, cando chegamos a unha certa idade, atopamamonos con que os honestos catalans non coticeron por nos daquela. Non cobremos nada por os servicios prestados, e agora a calquer "chisgarabis" por firmar en falso danle moreas de cartos, e din que son legais
 ¿Onde estan o resto das legalidades?.
 ¡Non me fodan mais! e se me dan polo cú, polo menos denme bicos. Foder a pau seco, a min non me gusta.
 ¡Un recordo envenenado a todos aqueles que fixeron que a actualidade sexa a que é!

 No podo seguir por medo. Medo a que algún lamecús, se le ocurra dar este escrito a algún sindicato que non ten afiliados, e xa a teñámos liada. 
 De todolos xeitos, coido que en Alcalá Meco, dan de comer e camastro. 
 Supoño que non será peor que o da "mili". 
 Polo menos non estará por alí o sarxento de turno. 

lunes, 5 de noviembre de 2012

DIAS DE CAZA EN SANABRIA





 Caza en Sanabria. Soy un cazador desde la época en la que cazar un conejo, una liebre o una perdiz, era una de las pocas maneras de acercar al gaznate algo de carne que no fuese de cerdo.
 En Sanabria, siempre se ha presumido de una carne de ternera excelente. En los restaurantes de la capital del reino, se anuncia dicha carne como algo excepcional, comparándola con las mejores carnes de vacuno de las mejores zonas consideradas como tales. Pero aquella carne era para los que podian pagarla.
 Se cazaba en momentos libres. Había un momento libre y se decía: vou matar un coello as Cegudas. Vou hasta as Terra da Chave a matar unha lebre que onte viu o pastor por alí. Esto entre los cazadores era una manera de hablar corriente.
 Se mataba un conejo, las perdices aparte de que era mas difícil cazarlas no tenían carne suficiente para una familia mediana. Un conejo con patatas daba para comer cuatro o cinco personas y si era necesario que comiesen más simplemente se le añadían unas patatas mas y daba para todos.
 A mediados del siglo pasado, la caza, para aquellos que la practicaban, era un medio para salirse de la rutina diaria a la hora de comer.caldo de berzas con tocino y a veces sin esto último, pues tampoco era excesivamente abundante.
 Con el correr del tiempo la caza se transformó en lo que llaman un deporte, nombre con el que no estoy en absoluto de acuerdo. Un deporte por el que te cobra todo el que puede. Permisos de armas que hay que renovar cada poco tiempo. Licencias para poder cazar que cada año debes pagar. Cotos que hay que pagar y que nunca están del todo dentro de la legalidad, siempre con consentimiento de las autoridades del momento, y todo el gasto que el propio ejercicio conlleva.
 Precisamente por el mero hecho de que muchos cazadores se gasten un dinero en el ejercicio de la caza, éstos  se sienten con la obligación de rentabilizar el dinero que gastan llevándose el mayor número de piezas posible, Se convierten en verdaderos carniceros.
 Desde que se abrió la temporada de caza de este año, un servidor de ustedes ha ido tres días de caza. ¡No  he matado nada!. Ni tan siquiera he disparado un tiro. Sin embargo estoy muy contento por varios motivos. Primero porque estoy enseñando una cachorrita de Perdiguero de Burgos, y se porta a las mil maravillas. Va por el monte buscando cosas. No sabe lo que busca pero busca. Yo solo con andar detrás de ella, ya me doy por satisfecho. Si algún día descubre lo que hay que buscar, me daré por satisfecho doblemente.
 Segunda, camino unas cuantas horas por el monte, cosa no poco baladí. Cuando llega una cierta edad, el no perder la ilusión de patear las montañas sanabresa, no es moco de pavo. Tercera la compañía de algún amigo y sobretodo la de mi hermano, que a la hora de comer el bocadillo nos dá pié para arreglar el mundo mundial, y si viene al caso mandar al paredón a algún gerifalte que otro. Seguramente hay alguna mas pero con esas me conformo.
 Ya casi no hay caza. Demasiada caza mayor, corzos y jabalíes, caza para que se diviertan los mas pudientes, o que  más capacidad de empeño tengan.
 Yo por mi parte, con la compañía,  el cariño de “Lupa”, y ver, aunque sea de lejos alguna perdiz, estoy satisfecho.Pero desde aquí aviso a las autoridades de la cosa, con mi dinero que no cuente más. Cada vez lo hacen peor y cada vez quieren cobrar mas. Si quieren “pasta” que se la curren como cada hijo de vecino.

miércoles, 31 de octubre de 2012

RECORDOS E MAIS RECORDOS






 Vengo del Ventorro
he bebido vino
traigo una botella
para los amigos.

 En el cielo, manda Dios
en el infierno, un cualquiera
en este mundo, señores
el que mas dinero tenga.

Vengo del Ventorro
Etc. etc…….

En Zamora hay caciques
en Sanabria quedan muchos
como no los controlemos
nos van a joder las narices.

Vengo del Ventorro
 Etc. etc.

Subí por los Suspiros
al Padornelo llegué
olvidei a fala fina
e no meu galego falé.

 Vengo del Ventorro
etc. etc.

 No túnel grande morren mutos
no Ventorro bebemos viño
os poucos que  quedamos
pronto daremos o guiño.

 Vengo del Ventorro
ec. Etc.
 Estos ripios, mal recordados y seguramente peor transcritos, eran los que cantaban todos aquellos que de cuando en vez regresaban de trabajar en la llamada vía del tren, sobretodo el túnel del Padornelo, que fue el mas largo de la península en mucho tiempo.
 Algunos de aquellos hombres, ya muertos todos, Vivian en La Tejera (Teixeira, para mí). Cuando regresaban subían desde el Campamento hasta Padornelo y de allí subían a la Sierra de la Gamoneda hasta llegar a sus casas.
 Contaban algunos que esa ruta, a veces, la hacían en invierno. Inviernos aquellos que muchos años las nieves caían sobre algunas existentes del invierno anterior. Sobretodo en aquellos lugares que llamaban “neveiros”.
 Ahora nos quejamos, y muchas veces creo que con razón, pero si muchos de nosotros tuviésemos que vivir aquello, no sé si tendríamos “riñones”, para superarlo.
 Que nadie se preocupe, sobre todo los jóvenes, pues con un sistema capitalista caducado, un sistema comunista mal gestionado, ahora, dentro de poco nos venderán una nueva era y forma de vida, que en definitiva, será más de lo mismo (sistema nuevo). Unos a vivir bien y otros a beber vino al Ventorro.
 Por cierto el Ventorro era una venta que había en la carretera vieja de acceso a Galicia, en la subida hacia Padornelo.
 ¡Salud y trabajo para todos!









martes, 30 de octubre de 2012

VOTESTE MAL, AGORA FÓDESTE.



 De cando e vez, a un, enchesele a cabeza de ideas. Normalmente ideas cheas de má idea.
 Vou ver se son quen de desenrolar o parrafo anterior, pous a má idea que me ten chea a caluga, o mellor non me deixa.
 Todo empezou cando, unha noite, mirando ese trebello alienante e desculturizador no que se convenrteu a TV, mais nestes tempos nos que estamos imbuídos (Por culpa nosa e das nosas decisións a hora de votar). Cousa aparte é o que eu penso con relación os políticos: eles están porque alguén os votou.(xa se sabe que pensar, neste pais é doente).
 Na TV están pasando unha serie de capítulos arredor dos reis católicos, que segun din, xa desde pequenos querían a unidade imperial de ¡España!, cousa desgallada da realidade, pous coido que solo xogaban a algo parecido o monopole.
 Pensando niso, veume a cabeza unha cantiga que cando eu facía os primeiros curso do bachiller nos ensinaban os de falanxe, cando entrabamos nos seus lugares de recreo. Por certo eran os mellores, tiñan de todo, como deica un amigo meu, tiñan hasta futbolín no que se tiñas sorte e despous de unha hora de espera podías botar unha pequena partida. A cantiga empezaba así: De Isabel y Fernado- el espiritu impera.moriremos besando la sagrada bandera—etc-.etc. . O resto seguro que o encontrais na la rede ou na  sede de algún partido político.
 Coido que tanto Isabel como Fernando o único que querían era xogar as tabas, o do espiritu nacional nin polo forro penseron nel.
 A raíz de todo iso, deime unha volta por aquelo que me veu mais pronto a cabeza e atopeime pensando en; O cid campeador, que todos dicen que era un bon vasallo e que so le faltaba un bon rei. Se o analizades vereis que era un vulgar salteador de aldeas e camiños xunto cunha panda de colegas que les gustaba mais roubar que arar na terra e destripar terrois. Os que agora fan loa destes individuos, fan o mesmo, mais como dicen eles é legal. ¡Coño, eles fixeron as leis, e non se preocuparon de que foran xustas!.
 Cuanto me gustaría ter a visión e perspicacia de aquel bon home que todos conocemos como Castelao!. O xa morto, non o maldicente actual que di a quen se pode violar ou non.
 Outro recordo foi o daquela sinatura chamada “formación del espiritu nacional”, na que se podía ler, que os españois non foran a America a conquistar; foran a racear, entendendo como tal a mestura con as Mulleres Indixenas, para crear unha raza nova. Desgraciados. O que foron foi a transmitir todo tipo de doenzas sexuais.
 Hoxe, e xa para non estenderme mais, unha fundación xeradora de ideas, según din eles, segue a falar de adoutrinamento do mundo mundial, con hisopazos dos vendedores do intanxible mais intanxible do mundo: os bispos e compañía.
 O que mais me fode é, que todos eles chupan do bote de “Juan Pueblo”, e pretender perpetuarse no zugar.
 Non sei cando Xan Pobo espabilará. Mentres pensemos no guapo ou feo que é o tio, e que os que non pensan coma nós, se se les quitan os pantalóns vesele o rabo, do fondo da rabadela, que os identificará como demos queimadores de cristiáns.Mentres pensemos iso todo vai seguir o mesmo.Seguirán dándonos por onde se enfian as agullas.

 Os que non voteron non teñen dereito a protestar, e os que sempre votan o mesmo, tampouco. AJOIAGUA.

viernes, 26 de octubre de 2012

¡¡VINHAIS!

                       Os  gradecidos comensais algo atareados.


 Quería deixar constancia dun lugar onde comer, e comer ben, no veciño Portugal.
 Non podo falar de tódolos sitios onde se come ben no pais veciño. Seguramente hai moitos. Comer ben, o mellor, hai mutos lugares onde facelo. Mais comer ben, estar a gusto, ter as consideracións dos propietarios, e sobor de todo da "XEFA" e cociñeira, eso non pasa en moitos sitios.
 A XEFA, é a alma mater deste pequeniño restaurante, e cociña como solo na zona de Tras os Montes, as Frieiras e a Sanabria, sabían facer as nosas avoas, que solo pensaban en que os estómagos quedaran contentes, e nunca pensaban no "custo" dos materiais empregados nin nos beneficios.
 Coido que fai de comer ben, porque o que le importa é que os comensais fiquen contentes, satisfeitos e teñan ganas de voltar por alí.
 Nos xa repetimos tres ou catro veces.
 Por se alguén ten curiosidade, e prezo e moi, pero que moi razoable.
 A vitela, posta de vitela, é do mellor. Vitela das afamadas vacas portuguesas da raza mirandesa. Tomates ecolóxicos da zona, cebola con sabor e con zume, e "alface" tenra e saborosa. Era no verán.
 O viño, ese viño que en Galicia se chama viño da casa, un estupendo viño maduro dos colleiteiros da zona.
 Unha sobremesa, de produtos da terra, elaborados agarimosamente pola XEFA, e como base principal o afamado queixo da Serra, portugués.
 Bicas de café, como solo os portugueses saben facer, acabando todo con un copo de aguardente vella ou un estupendo porto de dez anos, mínimo.A gusto do comensal.
 Xa sei que estaredes preguntando onde era, e como se chama o restaurante. Direino: é na marxe direita do Tuela, nunha terra con un microclima especial, e cunha xente agarimosa e faladora que inda non ten presa por ir a ningures.
 Solo teño un pero que dicir: Polo medio da vila pasa unha estrada que vai de Bragança a Chaves, e teñen case todos un código de circulación adaptado para cada un deles. Se eles teñen o obstáculo na súa direita, eres ti quen ten que ceder o paso.
 Todo isto e moito mais, sucede na bonita, alargada e quente vila de VINHAIS.
 O pequeno restaurante chámase VASCO DA GAMA. Se ides a comer alí, pedile que vos poñan os canecos de barro que teñen para o viño da casa. Nada de cristal. E o enxebre.
 Se vos gusta, e queredes voltar o lugar, pensai que se ides na época estival, xusto debaixo da estrada hai un minigolf, parade alí e disfrutade.
 Aparte de darlle as gracias a "XEFA", podedes deixar pagada unha "bica", para este pobre "larpeiro".

martes, 23 de octubre de 2012

¿QUE ES EL TIEMPO Y LA ILUSIÓN?





 Habían llegado a mi casa, sin avisar. No hacía falta, pues ellos sabían que siempre eran bienvenidos.
 Una vez instalados, tomando una copa de un estupendo albariño mientras preparábamos la cena, él y yo asábamos unas costillas mientras las señoras aliñaban una ensalada de estupendos tomates y berros de la “poza” de Vilares. La compañera de nuestro amigo me preguntó si ya sabia el motivo de su visita.
 Le dije que no.
 Queríamos – dijo – ir al Castro de As Muradellas, pero a la parte derecha del río. Tengo la teoría de que enfrente del castro actual tiene que haber restos de una parte del mismo.
 Debo aclarar que Xiana, era arqueóloga, con prestigio reconocido, llevaba ya varas publicaciones sobre los castros del noroeste. Uxio, su compañero, ya jubilado era un experto en religiones comparadas y sobre todo en hinduismo. Había sido profesor en centro Europa, estudiado en Calcuta, y se había jubilado como profesor en Lisboa.
 Decidimos que iríamos al castro al día siguiente. Tendríamos que madrugar, pues los días de Septiembre ya empezaban a ser menguantes. Una vez que hubimos cenado, preparamos una merienda para el día siguiente. También se decidió que iríamos por la margen derecha del río, por el antiguo camino que unía San Ciprián con Castrelos, y seguiríamos por los antiguos caminos que comunicaban los campesinos de Castrelos con sus haciendas de aquel lado.
 A la mañana siguiente iniciamos el recorrido por A Ladeira, Mouromorto hasta llegar al couto de Castrelos. Aquí el camino empezaba a perderse, pues desde que los ganados dejaron de ser vecinos de aquellos pueblos, cada vez mas el monte se adueñaba de todo.
 Al pasar por debajo del paraje llamado Val de Butre, el camino ya casi no existía, cada vez había mas robles a nuestro alrededor. Pasar por el medio de aquellos enormes robles era una verdadera gozada bajo el punto de vista de la belleza que se contemplaba con las cristalinas aguas del Tuela al fondo.
 Seguimos caminando, pero el camino ya no se sabia por donde iba.
 En un momento determinado, yo, que era el que  conocía mejor la zona, empecé a pensar que estábamos perdidos. Cada vez estaba mas convencido de que el camino que estábamos a seguir no era el adecuado. A medida que avanzábamos crecía mi convencimiento de que no podríamos llegar al castro. Aquello no tenia explicación, parecía que estábamos perdidos.
 Se lo conté a mis compañeros, pero todos estábamos de acuerdo en que no teníamos problema. Solo teníamos que seguir el cauce del río en sentido inverso y volveríamos a casa.
 Dimos la vuelta para regresar al ver que no podíamos seguir. Como el camino no era transitable, y ante el temor a perdernos decidimos seguir la orilla del río como referencia, por si era el caso.
 Los árboles de la orilla del río, tenían un porte verdaderamente soberano. Aquello cada vez  era mas raro. Aquellos árboles eran casi desconocidos para nosotros. Habíamos pasado de tener unos robles enormes a nuestro alrededor, a ver unos árboles mas parecidos a secuoyas que a los autóctonos..
 Paramos debajo de un árbol frondoso para descansar y comer algo para reponer fuerzas. Comentamos asombrados y no sin temor, aquel cambio en el paisaje. Empezábamos a estar seguros de que nos habíamos extraviado. Pero, ¿Cómo podía ser?, el valle del Tuela no era necesariamente un lugar extraño y donde se pudiera perder uno. Estaba el río, las fincas de ambos lados y las montañas que nunca habíamos traspasado.
 Uxio se acercó a la orillo del río y me llamó, diciendo que no me iba a creer lo que había. En el río se movían de un lado para otro muchos peces, algunos con un colorido brillante. Estábamos pensando en lubinas, aunque  sabíamos que no era posible su existencia en el río. Definitivamente estábamos sufriendo algún tipo de alucinación, pues todo aquello era muy irreal. El problema era que éramos cuatro y los cuatro veíamos lo mismo y teníamos la misma sensación, de irrealidad.
 Terminamos los bocadillos y reanudamos la bajada por la orilla del río.
 Cada vez era todo mas irreal. Después de caminar unos kilómetros, ya estábamos convencidos de que nos habíamos perdido. Pero eso parecía imposible, solo habíamos estado caminando unas cuantas horas y como mínimo habíamos caminado unos ocho o diez kilómetros.
 Empezamos a angustiarnos, pues ya no conocíamos ninguna parte de la rivera del río, lo mismo que las partes visibles de las montañas.
 Para relajar el nerviosismo y medio en broma comentamos la posibilidad de que hubiésemos caído en una dimensión desconocida del tiempo. Nos acordamos de la teoría del desdoblamiento del tiempo y eso nos dio pié para fabular sobre ello.
 Se hizo de noche, la noche era tremendamente oscura, y decidimos posponer nuestra caminata hasta que volviese el DIA, o bien la luna nos ayudase para poder caminar.
 Quedamos todos medio dormidos, durante un breve tiempo. Al despertar ya había claridad suficiente para seguir andando.
 Nos pareció oír unas voces. Voces que cada vez eran mas fuertes y que en un momento determinado identificamos como voces que nos llamaban.
 Nos pusimos en marcha en dirección a donde sentíamos que nos llamaban. Al empezar a andar nos dimos cuenta de que el paisaje había cambiado, ya volvía a ser el mismo del principio. Pero el lugar donde estábamos no era el mismo que el que pensábamos. Estábamos a varios  kilómetros, del destino inicial. Estábamos en la frontera con Portugal, justo al lado de “A Ponte do Cunqueiro”.
 Cuando llegaron a nosotros los que nos buscaban, después de los abrazos y alegrías de rigor, nosotros, los cuatro, quedamos asombrados por lo que oíamos. Habíamos faltado durante ocho días. Nosotros estábamos convencidos de que solo habían sido unas diez o doce horas.
 Decidimos no decir nada, pues no teníamos explicación ni ganas de darlas.
 Casi nos sucede lo mismo que a San Amaro de Armenteira o a San Borondón- dijo Uxio- Aunque creo que nosotros no somos demasiado santos. ¡Va a ser que encontramos una ventana desconocida en el tiempo!
 Acabamos todos riendo, ya en casa y volviendo a saborear unas copichuelas de licor-café.
 Volveríamos a las Muradellas, pero esta vez en coche y por Rañalobos, por si las moscas.